VIDEO TRANSCRIPTION
Robert Jarema
PROSTATA cz. 1 Dr n. med. Robert Jarema
Description generated by Skrybot
Prostata jest ważnym narządem męskim, który pełni kluczową rolę w układzie moczowo-płciowym. Z wiekiem może ulegać przerostowi, co prowadzi do problemów z oddawaniem moczu. Badania diagnostyczne, takie jak badanie per rectum, USG układu moczowego, uroflowmetria i badanie PSA, są istotne dla oceny stanu prostaty. Leczenie może obejmować terapię farmakologiczną lub zabiegową, w zależności od stopnia zaawansowania. Regularne badania po 45. roku życia są zalecane dla mężczyzn.
Transcription generated by Skrybot
Dzień dobry. Dzisiaj opowiem Wam o prostacie. Dowiecie się, co to jest prostata, po co jest prostata, jakie są zalety i wady posiadania prostaty, dlaczego z wiekiem prostata przerasta, jakie daje to objawy i w końcu, jak się to leczy. Jak zwykle, jeżeli macie jakieś pytania, zapraszam do zamieszczania ich w komentarzach pod filmem, a jeżeli chcecie być na bieżąco, zapraszam także do subskrybowania mojego kanału. Jedziemy. Prostata, stercz i gruczuł krokowy to nazwy tego samego narządu. Prostata jest wielkości orzecha włoskiego albo kasztana. Umiejscowiona jest pod pęcherzem moczowym, do przodu od odbytnicy. Przez prostatę przebiega cewka moczowa, czyli ta wąska rurka, która odprowadza mocz z pęcherza moczowego na zewnątrz.
Fakt, że prostata jest do przodu od odbytnicy, powoduje właśnie, że wykonujemy w gabinetach urologicznych to przykre badanie per rectum, bo wtedy możemy palcem wyczuć powierzchnię prostaty i ocenić, jaka jest jakość. Wszyscy mężczyźni rodzą się z prostatą. Ale nie wszyscy z nią umierają. U niektórych pacjentów w trakcie terapii wymagane jest usunięcie prostaty, czy częściowe w wyniku łagodnego rozrosu prostaty, czy całkowite w wyniku raka. Ale wszyscy te prostaty od początku mamy. Prostata spełnia kilka bardzo ważnych zadań w układzie moczowo-płciowym mężczyzny. Po pierwsze, produkowany tam jest płyn nasienny. To jest taka biaława substancja wydzielana z nasieniem, która stanowi około 30% tego objętości. Bardzo ważna jest w procesie zapłodnienia, dlatego że pełni funkcje ochronne i odżywcze dla plemników. Po drugie, w prostacie zachodzi proces hormonalny przetwarzania testosteronu do dihydrotestosteronu, w skrócie DHT.
Bierze w tym udział enzym, który nazywa się 5-alfa-reduktaza. Ten dihydrotestosteron to jest bardzo silny hormon. On jest prawie 10 razy silniejszy niż sam testosteron. Mam wrażenie, że wszyscy mężczyźni słyszeli o dihydrotestosteronie. to on głównie odpowiedzialny jest za łysienie androgenowe. Uznaje się, że prostata jest odpowiednikiem punktu G u kobiet, czyli punktem P u mężczyzn. W niektórych kulturach masaż prostaty jest bardzo silnym doznaniem erotycznym. Komórki prostaty zależne są od stymulacji hormonalnej przez androgeny, czyli męskie hormony płciowe, przez testosteron, który produkowany jest w jądrach i właśnie dihydrotestosteron produkowany w samej prostacie. To właśnie ta stymulacja powoduje, że prostata prawidłowo rośnie, prawidłowo funkcjonuje i pełni swoją funkcję. Problem polega na tym, że z wiekiem poziom testosteronu stopniowo opada. Ocenia się, że w granicach 1 do 1,5% na rok.
Natomiast aktywność enzymu 5-alfa-erodoktazy, który przetwarza testosteron w dihydrotestosteron, wzrasta. Tak więc pomimo spadającego poziomu testosteronu, wzrasta poziom DHT i tym tłumaczy się łagodny rozrost prostaty. czyli powiększanie jej objętości. Z wiekiem prostata przerasta. Ocenia się, że około połowy mężczyzn w wieku lat 60 mają problemy z przerośniętą prostatą i prawie wszyscy mężczyźni w wieku lat 80. A teraz anatomicznie to wygląda w ten sposób, że mamy gdzieś nerki. W nerkach dochodzi do filtrowania krwi i odfiltrowywania z nich moczu. Ten mocz potem sobie ścieka tutaj moczowodami, czyli takimi wąskimi rurkami, do pęcherza moczowego. W pęcherzu moczowym dochodzi do zbierania tego moczu i kiedy jest sygnał, mocz wypływa przez cewkę moczową na zewnątrz. Tutaj pod pęcherzem moczowym znajduje się prostata. Cewka moczowa przechodzi przez prostatę.
A więc jak prostata zaczyna przerastać, to zaczyna się zaciskanie światła cewki moczowej, wąska rurka. Słaby strumień moczu, zwykła hydraulika. Problem polega na tym, że powiększająca się prostata nie wyjaśnia wszystkich problemów związanych z oddawaniem moczu. Dlatego, że może być tak, że prostata się powiększa, ale głównie na zewnątrz. Rośnie ekspansywnie. co powoduje, że mimo wielkiej prostaty wcale pacjenci nie mają dolegliwości z oddawaniem moczu. Może być też tak, że prostata jest mała, ale rośnie od razu do światła cewki moczowej, zaciska światło cewki moczowej i mimo małych rozmiarów pacjent wymaga jakiejś interwencji, czasami także chirurgicznej. Tak więc problemy z oddawaniem moczu to jest cały zespół objawów. Problemów z pęcherzem moczowym jako takim, z przerośniętą prostatą i zaciskaniem światło cewki moczowej oraz wypadkową obydwu, bo być może są to i problemy z prostatą i z pęcherzem moczowym.
I to zawsze należy rozróżnić. wcześniej przed podjęciem jakiegoś leczenia. Żeby łatwiej było zróżnicować dolegliwości, namawiam do skorzystania z ankiety IPSS, z języka angielskiego International Prostate Symptom Score. Ta ankieta od razu wyjaśnia nam, skąd pochodzą dolegliwości, czy bardziej z pęcherza moczowego, czy ze strony cewki moczowej zwierzącej przez prostatę. Taką ankietę możecie dostać u lekarza pierwszego kontaktu albo w poradni urologicznej. Namawiam, żeby z niej skorzystać, bo to znacznie ułatwi Wam i przede wszystkim lekarzowi. ocenę Waszych dolegliwości. Na wszelki wypadek jednak przejdziemy przez ontakietę razem. Rozróżniamy dwa rodzaje objawów wynikających z łagodnego rozrostu stercza. Objawy wynikające bezpośrednio z przeszkody podpęcherzowej, czyli tzw. objawy przeszkodowe oraz wtórne do tego objawy wynikające z problemu z pęcherzem oczowym, czyli objawy podrażnieniowe. Objawy przeszkodowe. Pytanie nr 3.
Jak często w ciągu ostatniego miesiąca zdarzyło się Panu w czasie jednego oddawania moczu kilka razy kończyć i zaczynać ponownie oddawać mocz? Pytanie numer 5. Jak często w ciągu ostatniego miesiąca miał Pan uczucie słabego strumienia oddania moczu? I w końcu pytanie numer 6. Jak często w ciągu ostatniego miesiąca musiał Pan silnie przeć, aby oddać mocz? I w końcu objawy podrażnieniowe. Jak często w ciągu ostatniego miesiąca miał Pan uczucie, nieopróżnienia pęcherza po zakończeniu oddania moczu? Jak często w ciągu ostatniego miesiąca musiał Pan oddawać ponownie mocz w co najmniej dwie godziny od ostatniego oddania moczu? 4. Jak często w ciągu ostatniego miesiąca miał Pan uczucie trudności we wstrzymaniu oddania moczu? I w końcu pytanie numer 7. W ciągu ostatniego miesiąca jak często musiał Pan oddawać mocz w czasie noc? Pacjent odpowiada na 7 pytań.
Każde z pytań ma skalę punktową od 0 do 5, w zależności od tego, jak bardzo nasilone są dolegliwości. Jest jeszcze ósme pytanie o jakość życia pacjenta. To bardzo ważne pytanie z naszego punktu widzenia, bo to nam sugeruje, czy pacjent jest zadowolony z leczenia, czy też powinno to być leczenie zmienione na bardziej zaangażowane i zaawansowane. A teraz opowiem Wam, jakie badania warto wykonywać w związku z przyrośniętą prostatą. To już dziękujemy. Niezależnie od tego, czy macie jakieś dolegliwości, czy nie macie, każdy mężczyzna regularnie raz w roku powinien badać się po 45 roku życia. Zaczynamy od spotkania z urologiem i przeprowadzenia dokładnego wywiadu. Potem następuje badanie per rectum, czyli DRE.
Bardzo ważne badanie z punktu widzenia urologicznego, to ono właśnie pozwala nam bezpośrednio ocenić wielkość prostaty, jej konsystencję i powierzchnię, czy są na niej zmiany guzkowe, które mogą sugerować jakieś zmiany nowotworowe. Kolejnym badaniem jest badanie USG nerek, a właściwie całego układu moczowego, czyli nerek, pęcherza moczowego i prostaty. Ja zawsze namawiam, że przy okazji USG układu moczowego warto zrobić USG całej jamy brzusznej. Bardzo ważne jest, jak się przygotować do badania, bo z tym wielu pacjentów nadal ma problem. Otóż nie chodzi o to, żeby bardzo dużo pić, 1-2 litry płynów przed badaniem. Chodzi o to, żeby nie oddawać moczu przez nie więcej godzinę do 2 godzin. Jeżeli przy okazji jeszcze będziecie powolutku popijać, ten pęcherz moczowy będzie wypełniony.
Iną zna badanie USG układu moczowego, pęcherz musi być trochę wypełniony, dlatego że bardzo ważnym elementem tego badania jest tzw. ocena zalegania moczu po oddaniu tego moczu. A więc w trakcie badania pacjent ma pójść do toalety, oddać mocz raz, dwa razy, jeżeli ma taką potrzebę. Jeżeli czuje, że już oddał całkowicie mocz, powinien wrócić jeszcze raz na badanie USG, aby było ocenione, czy mocz zalega jeszcze mu w pęcherzu moczowym, czy nie. Bardzo namawiam także do wykonywania badania, które nazywa się uroflowmetria. Uro, czyli mocz, flow, czyli przepływ, a metria, czyli pomiar. a więc pomiar przepływu moczu. Uroflometria to badanie nieinwazyjne. Podobnie jak w badaniu USG, bardzo ważne w tym przypadku jest przygotowanie pacjenta.
To badanie, które polega na tym, że macie umówić się w poradni, w gabinecie urologicznym, przygotować się, czyli wypełnić pęcherz moczowy, podobnie jak w badaniu USG, czyli nie przepełniać tego pęcherza moczowego. W gabinecie urologicznym, czy też specjalnym gabinecie obok, stoi specjalny plastikowy pisuar, do którego należy oddać moc. Tam na dole jest taka membranka, która zbiera ten mocz i dostaniecie wykres jakości tego oddania moczu. Natomiast bardzo ważne jest, żeby to badanie wykonać jak najbardziej spontanicznie, spokojnie. Nie napinać się, nie przepełniać pęcherza moczowego, nie denerwować. To jest Wasz czas. Jeżeli zrobicie to spontanicznie, na luzie, wykres będzie odpowiadał temu, jak faktycznie oddajecie mocz. I oczywiście badanie PSA, czyli specyficznego antygenu sterczowego. Poza To glikoproteina wytworzona przez nabłonę gruczołowe prostaty. Jest specyficzna dla gruczołu krokowego, ale nie dla konkretnej choroby.
Jej podwyższone stężenie we krwi może wynikać z łagodnego rozrostu, a im większa prostata, tym jej poziom może być wyższy. Ze stanu zapalnego, urazu, a nawet z niedawno wykonanego badania per rectum. Wzrost PSA występuje także w wyniku jazdy na rowerze, po wytrysku oraz uwaga po spożyciu alkoholu w ciągu kilku dni przed badaniem. Wzrost PSA jest także charakterystyczny dla wieku pacjenta. Z każdą dekadą jego poziom może wzrastać o 0,5 ng na ml. Niestety podwyższony poziom PSA może także wskazywać na poważny problem jak np. rak prostaty i wymagać pogłębionej diagnostyki. Dlatego za każdym razem. . . Wynik tego badania powinien być przeanalizowany przez urologa i skorelowany z innymi wynikami badań. A teraz porozmawiamy jeszcze trochę o leczeniu. Wróćmy do ankiety IPSS.
Jeżeli pacjent ma zakres punktowy między 0 a 7, to w zasadzie nie wymaga żadnej interwencji farmakologicznej ani zabiegowej. Można wdrożyć leczenie naturalne, zresztą wskazane, bo ono faktycznie spowalnia rozrost prostaty. Jeżeli zdobył punkty między 7 a 19, To faktycznie wymaga leczenia farmakologicznego. Rozróżniamy dwie grupy leków. Pierwsze to są leki, które są blokerami 5-alfa-reduktazy, czyli leki, które wpływają na tzw. środowisko hormonalne prostaty. Poprzez blokowanie enzymu 5-alfa-reduktazy hamują przetwarzanie testosteronu do dihydrotestosteronu, który nasila rozrost prostaty. Ocenia się, że w perspektywie 6 do 12 miesięcy mogą spowodować zmniejszenie objętości prostaty. nawet o 30%. Uwaga! Objawem ubocznym przyjmowania tych leków jest obniżenie PSA o połowę. Pamiętajcie, kiedy będziecie robić to badanie. Drugą grupą stanowią leki, które są blokerami receptorów alfa-adrenergicznych.
Są to leki, które działają na receptory, które znajdują się w szyi pęcherza moczowego i w odcinku sterczowym cewki moczowej, czyli tym odcinku, który właśnie przebiega przez prostatę. Dzięki nim dochodzi do relaksacji włókien mięśniowych, przez co poszerza się cewka moczowa. i łatwiej oddaje mocz. Ważne jest, że to nie są leki, które w żadnym stopniu Was leczą. To są leki, które działają objawowo i ułatwiają oddawanie moczu. W tym czasie prostata cały czas się jednak powiększy. Leczenie zabiegowe. Leczenie zabiegowe zależy od wielkości prostaty, dolegliwości związanych z przerostem prostaty, wyników badań dodatkowych i w końcu od doświadczenia operatora. Generalnie możemy je podzielić na minimalnie inwazyjne, czyli endoskopowe, i na operacje otwarte. Operacje endoskopowe to złoty standard w operacjach prostat. Polegają na tym, że tą przerośniętą część prostaty usuwamy przez cewkę moczową, minimalnie inwazyjnie.
Wyobraźcie sobie, że prostata jest jak mandarynka. To co robimy, to usuwamy miąższ z tej mandarynki przez tą właśnie cewkę, pozostawiając skórkę, która się potem obkurczy i stanowi cewkę moczową. W tej chwili jest to złoty standard. Absolutna większość operacji przebiega właśnie tego typu. Natomiast jeżeli chodzi o operacje otwarte, bardzo rzadko wykonywane, do nich kwalifikowanie są tylko pacjenci z wyjątkowymi wielkimi prostatami albo też mające inne wskazania do operacji. I na koniec po tych wszystkich wiadomościach w podsumowaniu. Każdy mężczyzna rodzi się z prostatą. Prostata pełni bardzo ważną rolę. tak w układzie rozrodczym, jak i hormonalnym u każdego mężczyzny. Łagodny rozrost prostaty jest procesem fizjologicznym, nie nowotworowym i dotyczy około połowy mężczyzn po 60 roku życia i prawie wszystkich mężczyzn po 80 roku życia. Badać powinien się każdy mężczyzna po 45 roku życia.
Podstawowy zakres badań obejmuje badanie PSA z krwi, badanie per rectum, USG układu moczowego, badanie ogólne moczu. i uroflometrię. I w końcu w zależności od stopnia zaawansowania można wdrożyć leczenie albo zachowawcze, preparatami naturalnymi lub farmakologicznymi, lub też leczenie zabiegowe. Oczywiście o prostacie można mówić znacznie dłużej. Dlatego przygotowałem dla Was następny odcinek, w którym opowiem, jakie działania prewencyjne można przedsięwziąć, aby ta prostata nie przerastała. Zapraszam. .
S K R Y B O T
Skrybot. 2023, Video transcriptions from YouTube
By visiting or using our website, you agree that our website or the websites of our partners may use cookies to store information for the purpose of delivering better, faster, and more secure services, as well as for marketing purposes.