VIDEO TRANSCRIPTION
Dzienna Dawka Dyskomfortu
⚛️🔋COSMOS + Chain4Energy, czyli jak zdecentralizować Branżę Energetyczną?
Description generated by Skrybot
No description has been generated for this video.
Transcription generated by Skrybot
Co to jest ubóstwo energetyczne? Myślę, że nie wszyscy są znającymi. Znaczy ubóstwo energetyczne to jest wtedy, kiedy trzeba poświęcić, to jest taka najprostsza, bo dużo jest definicji, ale najprostsza definicja jest taka, że jeżeli ponad 10% swojego, swoich przychodów dom musi poświęcić na energię. Unia Europejska postrzega, że do 2050 roku połowa obywateli Unii Europejskiej może być częścią energetyki obywatelskiej, społeczności energetycznej, czyli tak jakby, żeby każdy miał możliwość samemu zapewnienia sobie tej energii, która jest mu potrzebna, żeby miał dostęp do tani energii lokalnie produkowanej, lokalnie konsumowanej. W Szwajcarii natomiast jest zdefiniowane jasne prawo, co można, co nie można, jest to normalne otworzenie zwykłego biznesu. Kolejnym krokiem to jest dystrybucja airdropa.
Przygotowaliśmy propozycję dla komunity i zrobiliśmy snapshot 28 września, w momencie, kiedy była ogłoszona roadmapa dla atom 2. 0. Mamy grupę specjalistów energetycznych, tam mamy już cztery osoby, które są tam doktorami, pracują na poziomie takiego tzw. sea level, czyli to menagementu w zespółkach obrotu i to jest w tym momencie grupa czterech osób. Trzeci aspekt wojna, która jest tutaj w Bosąsiecku, gdzie sieć energetyczna została kompletnie zniszczona w tym momencie i tak naprawdę ten kraj musi ją odbudować. Nie może ją odbudować w sposób centralizowany. Decentralizacja jest sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. Witam z bardzo serdecznie. Moimi gościami dzisiaj są Dominik Skrobacz oraz Greg Sikora z projektu Chain for Energy.
Chain for Energy jest zbudowany na kosmosie, więc będzie trochę kosmicznych tematów. Porozmawiamy o energii z kosmosu, porozmawiamy o blockchainie kosmos, być może zahaczymy o Cosmoverse konferencji w Medellinie, gdzie Dominik i Greg prezentowali swój projekt. Może zahaczymy na temat rynkowy, zobaczymy jak to wyjdzie, ale zacznijmy od przedstawienia Was panowie. Dominik, może ty zacznij. Skąd się wziąłeś, co robić w krypto, od kiedy? Powiedz coś o sobie. Witam wszystkich. Nazywam się Dominik Skrobacz. Ja zajmuję się software developmentem od 20 lat. Miałem historię pracy w takich firmach jak Rixxon, pracowałem z wieloma operatorami w środowisku międzynarodowym.
Od 10 lat prowadzę firmę, więc można powiedzieć, jakieś 10 lat temu przestałem aktywnie programować, bo miałem troszeczkę inny zajęć, bo to nie jest mój główny fokus, ale prowadzę firmę OVO, która zajmuje się dostarczaniem rozwiązań na renektywę komunikacyjny wraz z Pawłem Boleckim. Na renektywę komunikacyjny bankowej i energetyczny. Mamy 70 deweloperów i projekt Chain for Energy, o którym tutaj tak naprawdę będziemy mówić. Założyliśmy taki 2,5 roku temu, bazując na zespole i wiedzy, którą wypracowaliśmy kształtowo i uzupełniając o kompetencje z domenowych przestrzeni, w którym Chain for Energy się zajmuje, energetyki, finansów i krypto, kosmosu tak naprawdę. To pokrótce jest moje doświadczenie o projekcie, tu może później porozmawiamy.
Kiedy pierwsza transakcja na krypto? Ha ha ha, dwa lata temu, to ja jestem taki mniej inwestujący, bardziej techniczny. Grzesiek jest tutaj głównym prejderem w okolicy. O, proszę. Grzesiek, przedstaw się, powiedz parę słów o sobie, skąd wziąłeś się w krypto, jaka jest twoja historia, czym się zajmujesz, co ciebie kręci? No, trejderem to za dużo powiedziane, ja bardziej jestem hodlerem. To jest moja domena, niestety lub niestety, z wieloma tokenami zostałem na bermarkę, czy zobaczmy, co z nim będzie. No właśnie, ja go słuchałem.
Tak na poważnie, jeżeli chodzi o technologie blockchain, krypto, to moje pierwsze z tych, to było tam w okolicy banki, 2017, pierwsze trejdy na Bitcoinie, Ethereum, zrobiłem bez totalnie zrozumienia, co to jest, gdzieś tam po prostu usłyszałem i słyszałem, że idzie do góry, więc powiedziałem, pobawmy się. Później tak naprawdę zostawiłem to na jakiś rok czasu i od 2018 dopiero zrozumiałem, co ta technologia daje, co daje Distributed Ledger i jakie możliwości daje. I ja wsiąłem po prostu, tak jakby nie byłem w stanie o niczym myśleć, tylko po prostu cały czas byłem w tak zwanym Learning Care, uczułem się nowych rzeczy i staram się tak jakby zrozumieć, co można z tego wyciągnąć.
A w ogóle na rynku, jeżeli chodzi o technologię, to jestem ponad 20 lat, ja zaczynałem w telekomunikacji jako inżynier, byłem ekspertem w grupie Deutsche Telekom, współpracowałem z wieloma operatorami poza Polską i w Polsce. Kilka lat temu, właśnie tutaj też jest takie dosyć znamienne, udało mi się wdrożyć platformę open source'ową do operatorów w grupie DT. Wtedy kilka lat, ładnych lat temu to był duży opór, bo tak jakby nie wiedza i niepełno związana z technologią open source'ową była dużą barierą. Teraz tak naprawdę wszyscy tam bazują na open source'ie. Mam nadzieję, że z blockchainem będzie kiedyś tak samo, tak jakby ten opór wynika z niezrozumienia, a ta technologia otaje ogromne możliwości. Ciepła historia.
A skąd w tym wszystkim wziął się blockchain? Bo rozumiem, że działaliście w innych obszarach, gdzieś tam Telco. Teraz Chain for Energy, o którym za chwilę porozmawiamy, to jest energetyka i jeszcze do tego gdzieś tam oparta o blockchain kosmosu. Skąd pomysł w ogóle na wejście w tę branżę? Być może zaraz tak naprawdę wszystko stanie się jaśniejsie, jak sam projekt rozjaśnimy, ale interesuje mnie ta ścieżka, kiedy pierwszy styk z kosmosem w ogóle mieliście. To może do mnie zaszczyń o tym w projekcie BWR, bo to jest myślę, że istotny element. To jest istotny element. Nawiążę do tego, co Grzesiek mówił, że on wsiąknął w 2017 roku w log, w tradowanie, kupowanie, sprzedawanie kryptowalut itd. Zaczął interesować się technologicznie.
Pierwsze, co zrobił, to po paru miesiącach zabawy, to przyszedł do mnie i mówił, Dominik, jest ekstra sprawa, musimy to zacząć robić. Można powiedzieć, że od przełomu z 2017 do 2018 zajmujemy się wewnętrznie z projektami blockchainowymi. W 2018 rozpoczęliśmy współpracę z 70% rynku globalnego operatoru. Braliśmy udział w projekcie BWR. To jest publiczna informacja, więc mogę o tym powiedzieć. To było pod rozpicjami GSMA. Byli bardzo duzi operatorzy, bo to była grupa DT, Orange, Woda, Fund Horizon, South Korea, Telekom. Tak mówię, wszyscy najwięksi. Ich cele było zoptymalizowanie rynku handlu międzyoperatorskiego, bo w tym momencie biorą w tym udział elementy pośredniczone, zazwane clearinghouse. Blockchain to była technologia, którą wybrali, tak żeby zoptymalizować koszczę. Myśmy byli taką stroną techniczną.
Do 2020 realizowaliśmy z nimi ten projekt, który okazał się sukcesem, można powiedzieć, w pewnej przestrzeni telekomunikacji. Zaczęliśmy szukać innych przestrzeń, gdzie można wyskalować naszą wiedzę, nasze umiejętności. Tak zaczęliśmy się, powiązaliśmy to z energetyką, którą wcześniej już się zajmowaliśmy. Tutaj w energetyce jest olbrzymi rozwój. Musieliśmy wybrać technologię dla projektu energetycznego. Tak padło na kosmos. Jeżeli chodzi o kosmos, to była ścieżka. Może Krzysiek, Ty opowiedz, bo Ty brałeś bardziej czynny udział w analizie razem z Pawłem Boreckim. Więc pozwolę Tobie opowiedzieć o tym. Tak, właśnie, Gerech, bo Ty zaczynałeś jako trader. Nie no, sobie żartuję po prostu. Ja sobie żartuję, oczywiście.
Wydaje mi się, że ja w krypto mnie wciągnęło od też Bitcoina, jakieś pierwsze trading, a potem to, co mówiłeś, nagle okazuje się, że ten rabit hole jest tak głęboki, zaczynasz wchodzić i część osób naprawdę to wesła i zaczyna wierzyć w tą technologię. Niektórzy nawet tak jakby coś swojego próbują na tym zbudować. No więc opowiedz tą drogę, Krzysiek. Tak, tak. Dokładnie. Ja jestem heavy-uzerem YouTube'a premium. Dzięki temu mogę słuchać YouTube'a, nie oglądać, tylko słuchać podczas biegania tutaj. Tak jak Ty też jestem biegaczem ultra i może tam za chwilę sobie porozmawiamy też chwilę o tym.
Ale wracając do tematu, tak jakby jak większość osób, które gdzieś tam zaczynały od Bitcoina, później Ethereum, te wszystkie, tak jakby cały ekosystem związany z Ethereum, drugie warstwy i tak dalej, próba zrozumienia jak to wszystko działa, tam jest duże możliwości, bo każdy może sobie w łatwy sposób stworzyć swój token, ale jest bardzo dużo ograniczeń. My jesteśmy na wspólnej maszynie z innymi projektami, jesteśmy uzależnieni od tego, co się dzieje na tym blockchainie. Inne projekty mogą w tym momencie robić rzeczy, które tak jakby wysycają możliwość, pojemność blockchaina i opłaty nam rosną, tak jak mamy to w przypadku Ethereum.
Inne EVM compliant blockchain nie są na tyle zdecentralizowane, żeby można było im zaufać, więc tam jest dużo takich rzeczy, które trzeba wziąć pod uwagę poza samymi możliwościami smart kontraktu. A oprócz tego smart kontrakty to jest tak jakby pewne ułatwienie, ale tak naprawdę chcą zbudować bardzo zaawansowany projekt i skomplikowany, tam jest bardzo dużo ograniczeń. Tutaj mieliśmy chociażby case dydx, który pomimo tego, że podjął na pewnym etapie przejście na warstwę drugą, stwierdził, że to jeszcze nie jest to i chcą zbudować własny blockchain w oparciu o kosmos SDK, gdzie będą mogli tak jakby w pełni rozwinąć skrzydła.
Analizowaliśmy też, bo ja robię analizę bardziej z perspektywy różnych czynników takich jak bezpieczeństwo, wydajność, opłaty, niezawodność, żeby nie mieć case usolanej, chociażby że jest to blockchain 5x8 itd. Więc wiele czynników, żeby też wtedy tak naprawdę jeszcze nie było case Tera Luna, gdzie tak naprawdę cały ekosystem się po prostu zawalił, przez to, że gdzieś tam nie zadziałała tokenomia układy z innymi uczestnikami rynku. A z drugiej strony nasz CTO Paweł Borecki wykonano analizę techniczną, gdzie zweryfikowaliśmy tak naprawdę rzeczywiście o tym możliwości SDK. Long story short, doszliśmy do wniosku, że kosmos SDK daje największe możliwości. My dajemy rozwiązanie dla krytycznego rynku, którym jest rynek energetyczny. Nie możemy sobie pozwolić na to, że nie będziemy mogli tak jakby rozwiązać wszystkich problemów, które są.
A kosmos SDK daje taką możliwość, możemy sięgnąć do najmniejszych lub szczególnych bitów, byteów i po prostu poprawić, jeżeli znajdziemy tam rzeczywiście jakiś błąd. A z drugiej strony mamy IBC. To jest protokół, który daje możliwość komunikowania się z innymi ekosystemami w sposób bezpieczny. Super. Ja pamiętam, jak byłem, to był chyba jakoś marzec 2019 roku w Berlinie na konferencji takiej kosmosu, odpalającej mainnet, to było tuż po mainnecie. I wtedy tam jakby same freaky takie były, deweloperzy, jeszcze żadnego projektu sensownego nie było, Cosmos Hub się budował, a dzisiaj w sumie mamy w ekosystemie dziesiątki ciekawych projektów i to te duże finansowe projekty i to te mniej udane, gdzieś tam zwalone Terra, LUMy i tak dalej.
I cieszę się, że w Polsce jest projekt, który moim zdaniem z sensownym biznes casem przychodzicie na ten blockchain i tu może pytanie, nie wiem, może Dominik, ty mógł przedstawić projekt, jaki problem w ogóle Change for Energy adresuje, do kogo jest to adresowane i z czym walczycie? Jak zwykle jest jakiś problem. Z czym walczymy? Jest problem, znaczy problemów jest może nie jedno, a ich jest więcej. To jest problem, który narastał od pewnego czasu, a teraz się bardzo te problemy, no widać je, jakby zagadnienie energetyki jest na tych wszystkich stronach informacyjnych przerabiane dzień po dniu. Teraz nowszych rzeczy się dowiadujemy, co można zrobić, żeby to działało.
Tak naprawdę wydaje nam się, żeby to działało, to trzeba tworzyć środowisko do rozbudowy zdecentralizowanej sieci energetycznej. A problemy, z którymi my walczymy, które ta zdecentralizowana sieć energetyczna powinna rozwiązać, to są bardzo wysokie koszty energii, bardzo duża zmienność cen energii, która jest po prostu z perspektywy zarządzania biznesem czy budżetem nawet domowym. Jest zgodą poli, bo tak się nie da przewidzieć. To jest rollercoaster, to jest to samo, co mamy na krypto, to to samo mamy na cenach energii, więc to jest trudny temat. Mamy do czynienia też również z bardzo starościecią energetyczną, której architektura była fajna w latach początku XIX wieku, a nie teraz, czy XX, przepraszam, 1860, no to nie poczekaj. To mamy bardzo duże zanieczyszczenie powietrza.
Smok, ja jestem akurat z Krakowatu, troszeczkę się polepszyło, swojego czasu to miasto było słynne z perspektywy czystości powietrza, bo jesteśmy tutaj w dolinie i cały ten smok po prostu zostaje w mieście i to jest bardzo trudno z tym żyć. I takim bardzo dużym problemem jeszcze, na którym się koncentrujemy, to jest ubóstwo energetyczne. Wydaje się, że ludzie nie do końca wszyscy są świadomi tego, ale mamy około jedno sto procentowe ubóstwo energetyczne w Europie i mówimy o krajach weksotorozwiniętych. Możesz to rozwinać, co to jest ubóstwo energetyczne? Myślę, że nie wszyscy są znajomi z tego.
Znaczy ubóstwo energetyczne to jest wtedy, kiedy trzeba poświęcić, to jest taka najprostsza, bo dużo jest definicja, ale najprostsza definicja jest taka, że jeżeli ponad 10 procent swojego przychodu dom musi poświęcić na energię w sensie ogrzewania, prądu, ciepłu, wody ciepłej, to już się zakwalifikuje jako ubóstwo energetyczne. I to jest dyskomfort życia. Tak nie powinno być. Z tym walczy Unia Europejska, z tym walczą Stany Zjednoczone. I mówiąc o dużych, rozwiniętych krajach, takich właśnie, o które wymieniłem, to jest 11 procent w przypadku krajów rozwijających się, to dochodzi do 20 kilku procent, a w krajach klasy Afryka, tzw. ubogich krajach, to jest masowy problem. To jest olbrzymie zagadnienie i teraz w obecnej architekturze jest bardzo trudno zaoferować rozwiązanie adresujące problem ubóstwa energetycznego.
To możemy później przejść do szczegółów, ale jakby sama architektura centralna sieci ma na to duży wpływ. Bo można to rozwiązać centralnie w prosty sposób, dając ludziom pieniądze, a ludzie potrzebują energii, nie pieniędzy. Jak nie ma pieniędzy, nie ma energii, to pieniądze im nie dadzą tej energii, bo koszty energii idą w górę, zapotrzebowanie jest większe. To jest taki niestety troszeczkę zamknięte koło. Jasne, ale tutaj poruszyłeś jakby szereg problemów. Wysokie ceny prądu, zanieczyszczenie, ubóstwo energetyczne, zmienne ceny prądu. No to w jaki sposób Wasz projekt chce sobie z tym poradzić? No i w szczególności co tutaj blockchain taki energożerny i ma pomagać z problemami energetycznymi. Nasz ok. Zły bitcoin. Nie, bo. . .
Zły bitcoin psuje, a kosmos będzie naprawiał. Zły bitcoin nie jest taki zły, zły bitcoin jest dobry, to wszystko jest do swoich cen. Tak? Tak, dokładnie. Wiesz, że jeżeli chodzi o bitcoin, są projekty, zresztą tutaj to opracowanie jednego z członków naszego zespołu, Maciek Sautysik, mówiącego, że bitcoin można używać jako magazyn NR, czy się magazyn wartości i to jest ten. . . Dobrze, więc jak rozwiązać problem, te problemy tak naprawdę trzeba spowodować, żeby ludzie lokalnie mieli więcej energii i ta energia lokalnie była tańsza. Więc my tworzymy framework, który pozwala na transformację energii architektury zcentralizowanej do zdecentralizowanej. I teraz tak, jeżeli mamy sieć zdecentralizacja, a polega na tym, na tym etapie mamy działający produkt. . .
Możesz, bo używasz skrótów takich sieć SD, jakbyś mógł rozwinąć się. Nie wszyscy muszą być tutaj zaznajmniej, żeby. . . Centralizowana i decentralizowana? Nie, pieś sieć SD? Nie, nie, nie. Sieć zcentralizowana, taką, jaką mamy, że mamy na środku elektrownię i mamy jakby sieci przesyłowe, poprzez sieci dystrybucyjne i dochodzą nam do użytkowników, to sieci zdecentralizowanej, czyli sieci takiej, która w naszym rozumieniu powinna opierać się o klastry, o społeczności energetyczne, które zapewniają produkcję i konsumpcję energii lokalnie zbalansowane. O, tak bym to powiedział w skrócie. Energia to jest coś takiego, nie jest jak woda, że można wlać do wiadra i trzymać w nim i tam może troszeczkę wyparuje. To trzeba wyprodukować i skonsumować w tym samym momencie. Taki jest aspekt tego mediu.
Teraz, żeby to zarządzić i żeby to stworzyć, to potrzeba automatyzacji, która nie istnieje na rynku. Dla przykładu społeczność energetyczna, to znaczy, aktualnie nasz produkt wspiera prosumenta, jego rozliczenie. Czyli prosument to jest dom z fotowolta i krona dachu. On może według naszych nowych ustaw na podstawie billingu sprzedać energię do swojego sprzedawcy i zakupić energię elektryczną od niego. To jest to, co działa. W tym momencie mamy to uruchomione. KenoEnergia, nasz partner, używa tego produktu komercyjnie i to jest działający produkt. Następny etap, który jest naszą ambicją, jest wsparcie dla społeczności energetycznej. To jest tak naprawdę ta decentralizacja społeczności i klasnot energetycznej. To jest wtedy, kiedy grupa ludzi, np. weźmy sobie wujt albo przedsiębiorcy, którzy mają duże zużycie, tworzą społeczność energetyczną.
Teraz oni muszą to zainwestować w wspólne źródła, czyli mamy mix energetyczny, nie mamy tego energii z fotowolta i kiewozującej na słońcu. Jak mamy słońce, to jest energia. Nie ma słońca, nie ma energii, prosta sprawa. Można postawić baterie w domu, jeszcze na to ludzi stać. Ale w zimie, w sytuacji, kiedy mamy taką pogodę, jak dzisiaj, kiedy mamy zachmurzony dzień, fotowoltaika energii nie produkuje. Produkuje w bardzo niewielkiej ilości. W tym momencie potrzebujemy mixu energetycznego opartego o wiatraki. Wiatrak to sobie nie kupi dom, bo to są duże wydatki. To musi już kupić grupa, która tworzy społeczność energetyczną. Przeważnie to będzie mówię, musi być to wszystko zaorganizowane.
Ludzie nie są świadomi, mimo tego, że to można robić już od dawna, w Polsce, ale to jakby nie jest tak proste do zrobienia, jak zainstaller wywiercenie paru dziur na dachu i położenie fotowoltaiki. I to jest nasza przestrzeń. To jest przestrzeń, którą my chcemy wypełnić. Chcemy dać ludziom narzędzia, w jaki sposób mogą tworzyć te społeczności. Dołączać się do istniejących. Bo nawet jak są społeczności, to ludzie nie wiedzą, że co. I że można się dołączyć, można zaoszczędzić dużo pieniędzy. 30-60% nawet. To są spore oszczędności, jeżeli ktoś ma duże zużycie. I to trzeba rozliczyć. Bo są wspólne elementy, konsumpcja jest inna. To są zagadnienia na rozliczenie.
I to dopiero nam pozwoli rozbudowywać sieć, zwiększać produkcję energii i powodować, że lokalnie ta energia będzie tańsza. Jasne. Dzięki za to przedstawienie. Czyli rozumiem, że w decentralizacjach w obszarze produkcji energii wymaga, że różne, powiedzmy, będą te, czy to fotowoltaika, będą wiatrakty, będą być może jeszcze jakieś inne źródeł energii, które w ramach jakiejś tam społeczności będą się uzupełniać. Będą powodowały, że społeczność będzie niezależna energetycznie. Teraz pytanie może bardziej do Grega w tym momencie. W jaki sposób architektura waszego rozwiązania odpowiada na tego typu zagłoskę? Co to jest za produkt, który coś takiego umożliwia? Dzięki Andrzeju. Ja bym jeszcze wrócił do poprzedniego pytania. Warto uzupełnić, że jest o kontekst. Mamy dwa konteksty.
Jeden kontekst technologiczny, bo wcześniej tak naprawdę państwa dbały o to i to był obowiązek, żeby wybudować te duże źródła energetyczne. W taki sposób można było to zrobić, mając dostęp do paliw kopalnych, takich jak węgiel i tak dalej. Nie było możliwości technologicznych, żeby w inny sposób tą energię wytwarzać. Na dzień dzisiejszy panele, bo to kiedyś był ten problem, że one były bardzo drogie. Teraz koszt wytworzenia paneli fotowoltaicznych, czy turmi wiatrowych, czy. . . Biogazów. To są te biomasy. Biogazów, przepraszam. Dokładnie. To się wszystko obniża. W ogóle wyprodukowanie paneli w tym momencie jest bardzo tanie. One w łatwy sposób są deployowalne, czyli można je w łatwy sposób instalować. Brakuje tak naprawdę możliwości rozliczania, zarządzania, trade'owania.
I to jest tak jakby ten brakujący komponent. Drugi aspekt jest aspekt legislacyjny. Unia Europejska już w 2019 tak jakby zaakceptowała dyrektywę, która ma na celu wymuszenie niejako na państwach członkowskich, żeby tworzyć społeczności energetyczne. Unia Europejska postrzega, że do 2050 roku połowa obywateli Unii Europejskiej może być częścią energetyki obywatelskiej, społeczności energetycznej. Czyli tak jakby, żeby każdy miał możliwość samemu zapewnienia sobie tej energii, która jest, która jest potrzebna. To jest dostęp do taniej energii lokalnie produkowanej, lokalnie konsumowanej. No i jest jeszcze tak naprawdę, no niestety trzeci aspekt wojna, która jest tutaj w Bosąsiecku, gdzie sieć energetyczna została kompletnie zniszczona w tym momencie. I tak naprawdę ten kraj musi ją odbudować. Nie może ją odbudować w sposób centralizowany.
Decentralizacja jest sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, gdzie obywatele mogą kontribuować w odbudowie tej sieci energetycznej. W sieci zdecentralizowanej trzeba by rozwalić każdy dom, a w sieci zcentralizowanej wystarczy rozwalić elektrownię. Oczywiście ten sam case, co w sieciach kryptoprograma, to tak się jak mamy dobrze rozproszoną, zdecentralizowaną sieć, to jest ją ciężej zaatakować niż jedną serwerownię, gdzie to wszystko się mieli. Więc rozumiem, że w tej chwili ta infrastruktura rośnie i jest tania to, co powiedzieliście. Panele w produkcji są tanie, wiatraki też da się postawić i teraz potrzeba, żeby to wszystko jakoś zostało złączone. Tutaj Grzesiek dobrze zrozumiałem, że Unia Europejska nałożyła dyrektywę, która do 2050 roku mówi, że połowa mieszkańców ma. . . Jest regulacja, która daje możliwość prawną stworzenia społeczności energetycznych.
W wydaniu polskim to są takie jakby dwie osobowości, klasry energetyczne i spółdzielnie energetyczne. One mają swoje specyfiki, ale koniec końców to jest właśnie taki obszar, na przykład rozmawiamy z żywieckim klasrem. Tam jest po prostu kilka fajnych, akurat nie otwartych dyskusji z różnymi społecznościami, spółdzielniami i klasrami. I to legislacja już jest, tak jakby tutaj nie ma ograniczeń praw. Ograniczeniem jest to, że z jednej strony ludzie nie wiedzą, jak mogą to robić, a z drugiej strony nie wiedzą, jak to zrobić. I tutaj tak naprawdę przychodzimy my. Na białym koniu.
No dobrze, to w jaki sposób Wasz projekt to umożliwia, żeby ludzi włączyć do całego tego ekosystemu i do możliwości spółdzielenia tej energii w klasrach? Grzesiek, ja to powiedzieć powinienem, czy ty bierzesz? Dobra, to tak. Są różne fazy. Wszystkim jest stworzenie tej społeczności energetycznej. To jest faza, w której naszą ambicją jest stworzenie automatyzacji i ułatwienie aktorom, którzy nie do końca mają świadomość, jak to zrobić i pomóc im to zrobić. Drugim aspektem jest stworzenie platformy, która pozwoli ludziom zainteresowanym, żeby podłączyć się do społeczności i klasrów w okolicy, połączyć się w bardzo prosty sposób. To jest akurat w miarę prostą, ale nie ma takiej platformy teraz.
Wyobrażamy sobie, że będziesz mógł sobie wpisać Andrzeju, że mieszkasz tu i tu i szukasz społeczności, chcesz się podłączyć, podłączasz się, opłacasz sobie platformę naszą, która ci pozwoli się rozliczać. Teraz, jak już jesteś w tej społeczności, to dużym zagadnieniem jest rozliczenie płonków społeczności między sobą. To jest definiowane, ale to nie jest prosty model. Nie da się tego zrobić najprościej na Excelu czy na kartce papieru. I rozliczenie samej społeczności z świecią, bo jednak to podłączenie do sieci zawsze będzie musiało być. Na wypadek, gdyby nam zabrakło biogazu, zawrakło wiatru i zabrakło energii w bateriach, fotowoltaiki i mamy noc. To takie sytuacje jednak muszą być te elementy, musi być podłączona ta sieć i umowa z jakimś elementem bilansującym podpisana.
Bo ci ludzie, członkowie na pewno nie mogą mieć lepszego user experience, tak jak znałem to z IT, niż mają. To jest nieakceptowalne. To user experience musi być lepsze. Prąd ma być tani najprościej rzecz biorąc i jego cena ma być przewidowana jako n. I jeszcze jest jedno zagadnienie, które jest bardzo duże i to jest bardzo bliskie z blockchainem. To jest zarządzanie, tak zwany governance. Cosmos ma właśnie ten element bardzo fajnie rozwiązany, bo jakby zarządz, ty się specjalizujesz w gubernencie innych projektów, ale jak już wcześniej, nie mówiłem wcześniej, ale projekty kosmosowe charakteryzują się tym, że to są projekty oparte o społeczności, o komunity. Tam komunity pełnią bardzo dużą rolę, ponieważ oni tworzą tą sieć i ta komunity jest bardzo zwarte.
W samym kosmosie SDK są wbudowane elementy do gubernancji. I myśmy zwrócili uwagę, że bardzo podobne zagadnienie jest właśnie na częściach energetycznych. Zarządzanie samą społecznością energetyczną w tym modelu jest sensowne, ponieważ wszyscy członkowie społeczności będą mieli, według regulaminu danej społeczności, wpływ na jej rozwój, będą mogli dać swoją opinię i zagłosować na propozycje rozwoju, utrzymania, kosztów, wszystkich zagadnień, które z działaniem takiego cyklu życia tej społeczności są. I to jest nasza oferta tak naprawdę z perspektywy społeczności. Kolejną fazą po prosumentach społecznościach jest wsparcie elektromobilności, bo teraz jest jeden aspekt, który trzeba sobie wziąć pod uwagę. Wszyscy mówią, że będziemy mieć elektryczne samochody, ale elektryczne samochody trzeba gdzieś ładować. Elektryczne samochody pobierają bardzo dużą ilość energii.
Ja wierzę w elektryczne samochody, jestem fanem, ale dla mnie ładowarka powinna być tak naprawdę przy chodniku możliwość wyciągnięcia kabla i podpięcia sobie samochodu i naładowania, żeby nie myśleć o tym, jak ja mam dojechać do moich rodziców, którzy mieszkają 200 km, bo ja nie mam naładowanego samochodu, jak ja mam sobie zaplanować, to nie powinno tak być ładować. To powinno być po prostu dostępne. I teraz, żeby to mogło być dostępne, to ta produkcja tej energii, jej dostęp musi być jak najbliżej tej ładowarki. I to jest nasz kolejny krok po społecznościach, podłączenie społeczności jako małych elektrowni, które będą mogły dostarczać świeć publicznie dostępną i zarabiać na tym. Kolejnym etapem jest tradowanie energią. Żeby ta społeczność była zbilansowana, to będziemy mieli fruktuację. Zawsze energię.
Nie da się na tych odnawialnych źródłach zrobić stałej, tak jak sobie tam wsypiemy tyle węgla i tak dalej. Energia jest tańsza od węgla, z fotowoltaiki. To już jest fakt. Jak sobie policzymy koszt megawattogrodziny, to jest to x razy tam 2, czy 3-krotnie taniej. Na dzisiaj. Nie trzeba robić dopłat. Po prostu. Po prostu jest taniej. Ale jest ta zmienność. I tę zmienność trzeba zaadresować poprzez miks elektroniczny. Jasne. Miks, no miks na magiatrze, właśnie. Jasne, rozumiem.
Greg, a mógłbyś przybliżyć w takim razie, jak ta architektura rozwiązania wygląda? To znaczy co posadziliście on-chainowo, co jest na kosmosie, co jest off-chain? No i może też jakby nakreść, co z tego już działa, co jest tak, że macie white paper dopiero i idę w głowie, a może już jest wszystko zbudowane. Jakbyśmy opisując poszczególne rzeczy, powiedzieć co jest gotowe, a co jest jeszcze do zrobienia. Dobra, super. Ja jeszcze tak jakby przejdę od decentralizacji energii do decentralizacji rozwiązania, bo wiemy jaki jest problem, wiemy, że energetyka musi iść w kierunku decentralizacji. To jest ten naturalny trend.
No i robienie rozwiązania centralizowanego, wyobraźmy sobie, że przychodzą takie Google, Microsofty tego świata i dają fajne rozwiązanie, gdzie wszyscy korzystają i później na koniec dnia wyciągają wtyczkę z takiego rozwiązania SASowego. No to nie jest rozwiązanie, więc my musimy tak naprawdę myśleć o tym, żeby tworzyć rozwiązanie, to jest decentralizowane. Czy technologia blockchain jest naturalnie innym wyborem, distributed ledger, żeby to zrobić. Wybraliśmy kosmos SDK, budujemy blockchain, jest tokenomia do tego zbudowana, możemy tam w pewnym momencie sobie szczerzej porozmawiać na temat tego tokenomia, ale mamy bardzo dużą użyteczność tokenu, jeżeli chodzi o nasz blockchain. I token holderzy są, tak jakby kontribują w tej zdecentralizowanej energetyce przyszłości.
Czyli to jest ta najniższa warstwa, czyli ci właściciele tokenów, którzy tak jakby biorą udział w governance i mogą podejmować decyzje na temat tego, co się dzieje w obrzenie. Powyżej są walidatorzy, którzy zabezpieczają sieć. To są nasi key stakeholders, czyli tacy, jak to po polsku powiedzieć, kluczowi partnerzy w budowaniu tego rozwiązania. Aktualnie mamy 28 walidatorów, jesteśmy na etapie budowania bezpieczeństwa. W blockchainie mamy zdefiniowany parametr, że 75 mamy aktywnych walidatorów. W momencie, kiedy będziemy mieć 45, to przechodzimy do kolejnego etapu i uruchamiamy nagrody za staikowanie, za zabezpieczanie sieci. I to jest ten etap, na którym aktualnie jesteśmy.
Warstwę wyżej jest warstwa z trustless billing, invoicing, takie narzędzie, które pozwala na podpisywanie kontraktów elektronicznych, definiowanie pricingów, product katalogu, żeby wykorzystać możliwości blockchaina i tego, że on jest niezmienny, że jak sobie zdefiniuje mój product katalog, to tak naprawdę biznesy nie muszą tworzyć swoich billingów u siebie, one mogą jakby wykorzystać to, co jest w distributed ledger, w tej rozprzeszonej księdze głównej. To jest de facto ta koncepcja, która była wykorzystywana w Telco, w tym projekcie, który robiliśmy. Tam rzeczywiście kontrakty były zawierane na bóg on-chain. Jest oczywiście część off-chain, bo tak naprawdę na dzień dzisiejszy użytkownicy Web 2.
0 nie są w stanie przejść wymagań Web 3, czyli odpalenia Sekeplera, MetaMaska, to jest w ogóle poza możliwościami percepcyjnymi, więc tak naprawdę my szukamy tego balansu i to jest temat, który musimy rozwiązać docelowo, żeby połączyć te dwa światy, więc tutaj mamy ten styk Web 2. 0, żeby oni nie musieli się zastanawiać, czy mają swoje CD czy nie i tak dalej. Kolejny etap to jest właśnie ten governance, czyli uruchomienie on-chainowych dao dla społeczności, więc to tak mniej więcej wygląda, jeżeli chodzi o technologię. My tak naprawdę nie wszystko jeszcze zrobiliśmy w sposób docelowy. Jesteśmy na pełnej drodze. To, co nam się udało do tej pory zrobić, to to, co Dominik powiedział.
My się zobligowaliśmy przed naszymi partnerami, którzy w nas uwierzyli na samym początku projektu i zainwestowali w projekt, że uruchomiły na czerwiec rozwiązanie dla prosumentów i to zrobiliśmy, a oni aktualnie korzystają z tego. Teraz budujemy bezpieczeństwo poprzez rozproszenie blockchaina i dalej będziemy pracować na decentralizacjom. To, co chciałbym jeszcze zaznaczyć, my jako Chain for Energy, to my jesteśmy, w angielsku się fajnie nazywa Builders, my budujemy ten blockchain, ale nie jesteśmy właścicielami tego rozwiązania. Naszym zadaniem jest zrealizowanie roadmapy i dostarczenie rozwiązania, z którego społeczność będzie mogła korzystać. Oczywiście rozwiązanie jest obowiązkowe. Tak, dokładnie. No jasne, to jest zgodnie z duchem kosmosu. My nie wszystko jeszcze upublicziliśmy, bo tak jakby mamy first mover advance. Wiesz o co chodzi.
Tak jakby nie chcemy, żeby tak naprawdę inni pozyskali tę wiedzę i to, co my aktualnie mamy, ale docelowo tak naprawdę wszystko będzie publicznione. Jasne, ale rozumiem macie działający… Tak, tak. Nie mamy problemów z wiedzą, ale my po prostu chcemy udostępnić już wszystkie produkty zdecentralizowane. Więc wszystko, co jest decentralizowane, udostępniamy i taką założyliśmy drogę. Niedługo, mam nadzieję, będzie już ten prosument zdecentralizowany, udostępniony, do prosumatu. OK, a Grzesiek wspomniałeś, że właśnie ten produkt dla prosumenta już działa.
To taki prosument, co on dzisiaj sobie może zrobić w oparciu o change for energy? Technicznie na przykład krok po kroku, no i jakie funkcjonalności ma? Tak, na rynku Polski, bo to na dzień dzisiejszy działa w Polsce i mamy nadzieję, nie nadzieję generalnie, nasz plan jest taki, żeby się skalować na inne rynki. Kolejnym rynkiem jest cały region Tach, czyli Niemcy, Austria, Szwajcaria, Unia Europejska, Stany Zjednoczone. To jest tak jakby taka ścieżka rozwoju projektu, jeżeli chodzi o skalowanie na inne rynki. Ale wracając do Polski, tak jakby chcieliśmy zweryfikować ten koncept na naszym rynku, który znamy, mamy tutaj ekspertów, relacji, najłatwiej było nam to zrobić. Prosument tak naprawdę może podpisać mowę z alternatywnym dostawcą energii.
Nie tylko z wielką piątką, może iść do chociażby Keno Energia i uzyskać od nich lepszą ofertę. I Keno Energia wyprostuje nasze rozwiązanie do tego, żeby przygotować ofertę, zonbordować takiego prosumenta, podpisać z nim kontrakt, wystawiać faktury. Ja mogę sobie wejść na panel klienta i zobaczyć moją energię, którą produkuję. Aktualnie tutaj jestem na długiej wycieczce, ponad półrocznej we Włoszech, ale sobie od czasu do czasu wchodzę na mój panel i patrzę, ile mi moja fotowoltaika generuje energii. Patrzę, że w ogóle nie zużywam i mój depozyt się komunuje i będę chciał w przyszłym roku wykorzystać na jakieś fajne rzeczy. Będę chciał być może stokonizować moją energię i wykorzystać na załadowanie samochodu elektrycznego.
To są takie use cases, które gdzieś, które nam w głowach chodzą. Potrzebujemy czasu i pieniędzy na to, żeby zrealizować te fancy use cases, które de facto otwierają duże możliwości. Albo kolejny use case jest prosument wirtualny, czyli ja produkuję energię u siebie w domu i mogę wysłać token reprezentujący energię chociażby do moich rodziców, nie wiem, do syna, który aktualnie potrzebuje tej energii, żeby zapłacić za rachunek elektryczny. I będzie mógł to zrobić, wykorzystując ten token energetyczny. Czyli jakby to jest zbierasz energię gdzieś tam przez panele, to ci się kumuluje. Na tą chwilę rozumiem, że jeszcze tokenizacja nie jest możliwa, ale gdyby zrobicie tokenizację, to tę energię stokonizowaną wysyłasz gdzieś tam dalej. Mamy tokenizację zrobioną.
Ona nie jest jeszcze produkcyjnie uruchomiona, ale mamy ją zrobiona. Mamy to w fazie messy, mamy Viscink. Fajek toidores sur f blank. Fajek do baba teethy, takich interesujących się konferencjach to jest bardzo centrum oferujących sięmp vouchers. Mamy ją zrobione, mamy to w fazie programów concept i w oparciu o ten system, który działa w genoenergii, a jesteśmy w stanie tokenizować energię, ale oferta nie jest publicznie dostępna.
Mamy taki status i jeżeli chodzi o token energetyczny, to nie jest token C4E, chciałbym zauważyć, to jest token energetyczny, on jest bardzo specyficzny i jego usability polega na transferze energii, a nie na tak zwanym hodlowaniu, bo zmienność, to już jest fizyka energii, kto chodzi, więc on musi reprezentować daną ofertę danego operatora, czyli można wysłać do kogoś energię w ten sposób i można w ten sposób handlować energią poprzez tokenizowaną energię. Te dwie rzeczy można robić za pomocą tokenizacji energii. Tak i taki token ma jeszcze taką właściwość, bo nikt nie podejmie ryzyka, że ktoś zmituje dzisiaj token i za rok przyjdzie z tym tokenem i będzie chciał sklejmować i otrzymać energię za równowartość tego tokena.
Ten token ma taką właściwość palenia i to każdy operator, każda spółka brutoenergii może sama ustalić, jakie chce mieć parametry, czyli jak szybko taki token może się spalać i np. za 3 miesiące może nie mieć żadnej wartości, więc tak naprawdę ja dzisiaj mintuję token, wysyłam go mojego syna, on jedzie do samochodu elektrycznym, tankuje samochód i temat jest załatwiony w ciągu nie wiem powiedzmy dwóch, trzech dni i to jest bezpiecze. Tutaj tak naprawdę nie ma ryzyka. Jedziesz np. wynajmujesz sobie domek, tam masz płacić za prąd na dwa miesiące na Mazurach, wysyłasz sobie automatycznie tokeny i twoja fotovoltaika produkuje ci energię do domku, który ty używasz. Tak jak wiesz, energia może podróżować za tobą, masz tą elastyczność. Jasne.
Przy założeniu, że te wszystkie jakby punkty styku są podłączone do waszego systemu, prawda? Tak, znaczy przy założeniu tak, ale my jesteśmy podłączeni do wszystkich zintegrowani ze wszystkimi sieciami operatorów dystrybucyjnych, operatorów sieci dystrybucyjnych w Polsce w tym momencie, więc tak jest to realny. No to teraz Grzegorz, jak wspomniałeś, że jesteś na etapie budowania walidatorów, tak? Dwudziestu kilku walidatorów, które są w Polsce, kilku walidatorów. 208 mamy. 208, do 45 dochodzicie, uruchamia się wynagradzanie walidatorów. Rozumiem, że oni dzisiaj pracują jakby. . . Non-profit. Oczekując non-profit, oczekując przyszłych zysków. Tak, tak. Rusza ją, jakby rusza inflacja, rusza nagrodę dla walidatorów.
Co potem, co jest z kolejnych punktów u was, nie wiem, może jeszcze na Q4 czy na Q1 na roadmapie, jeżeli chodzi o to, co chcecie zrealizować? Tak, no to kolejnym krokiem to jest dystrybucja airdropa. Przygotowaliśmy propozycje dla komunity i zrobiliśmy snapshot 28 września, w momencie, kiedy była ogłoszona roadmapa dla Atom Fasero i to był ten maistr, w którym zrobiliśmy snapshot dla Stakear w Atoma. I oni będą się kwalifikować na ten airdrop. Aktualnie nasz zespół techniczny, tutaj akurat Paweł liduje tą część, też przygotowuje moduł do dystrybucji tego airdropa. Chcielibyśmy osiągnąć taki maistr przed świętami, żeby wszyscy mogli sobie sprawdzić, ile będą mieli tokenów. Tak, taki prezent na święta.
Zobaczmy, co nam się uda, bo to zależy od tego, jak mamy pewne KPI, pewne warunki, żeby to zstartować, ale robimy wszystko, żeby to było na święta. Dystrybucja będzie raczej w Q1 i kolejnym etapem jest uruchomienie płynności i tutaj do tego musimy się zintegrować poprzez IPC i z osmozyz, tam założyć pule płynności i żeby token był tradowalny, ale tak naprawdę maistr też uzależniony jest bardzo od warunków rynkowych, jaki będzie ten sentyment na rynku i tutaj musimy tak jakby to zbalansować. To jest jeżeli chodzi o taką ścieżkę bardziej rynkową, a mamy ścieżkę technologiczną, gdzie zespoł aktualnie pracuje na tym, żeby zdecentralizować ten moduł prosumenta, żeby on był bardziej Web3 niż Web2.
To jest taki temat, na którym aktualnie pracujemy i to jest plan na kolejne parę miesięcy, a w międzyczasie pracujemy nad społecznościami energetycznymi, tak żeby się przygotować do realizacji tego use case'u. Dziekajcie, wspomniałeś, że przejście z Web2, małe P3 dla modułu konsumenta rozumiem, że gdzieś to teraz jest na jakimś centralizowanym serwerze, a przechodzicie na smart contract z tą częścią, to jest przepisywanie jakiejś tam logiki na smart contract, dobrze to tutaj interpretuje? Tak, dokładnie, bo tutaj ze względu na to, że mieliśmy po prostu deadline, to musieliśmy zrobić pewne kompromisy, chociażby dużo rzeczy w sieciach w centralizowanej bazie danych i chcemy tak naprawdę w tym momencie może nie przepisać, ale generalnie zmienić podejście do poszczególnych elementów, które zostały zrealizowane.
Jasna sprawa i wspomniałeś jeszcze, muszę odwłać, tego 28 września, był snapshot stajkującym atoma, czyli każdy kto stajkował atoma na 28 września lub wcześniej będzie mógł gdzieś tam, być może nawet przed świętami, odebrać Air Job od nas, dobrze rozumiesz? Tak, aczkolwiek tutaj zdradzę alfę, wiem, że wszyscy na takich wywiadach oczekują alfę, mamy takie jakby ramki, no bo, powiem wam, ja byłem w ogromnym szoku, stajker atoma jest bardzo dużo, to jest takie jakby chcąc rozdzielować tokeny na wszystkich stajker, to de facto mielibyśmy kilka tokenów, po prostu to nie miałoby sensu, znaczy, no okej, miałyby jakiś tam sens, ale nie zbyt duży, i zrobiliśmy takie odfiltrowanie, że powyżej 50 atomów i do 10 tysięcy, tam mamy jeszcze taką logikę, że do tysiąca liniowo wzrasta i powyżej 1000 wypłaszczamy, tak żeby też zbustować tych, którzy mają mniej, bardziej nam zależy na tym, żeby komunity tutaj lepiej potraktować, to jest tak jakby połowa tej alokacji, którą mamy, druga połowa jest taka, są dwa boostery, jeden booster, to jest ci, którzy z tej puli, która się załapała, głosowali na propozar 69, to był taki słynny propozar, który był w ekosystemie kosmos, gdzie tam była duża dyskusja, de facto trochę wchodzimy w kosmosowe tematy, pomiędzy J-Klonem, Interchain Foundation i innymi OG kosmosowymi, bo wiele osób chciało, żeby do kosmosu dołożyć funkcjonalność smart contractów, kosmos WASM, żeby podbić użyteczność atomu w taki sposób, a z kolei chociażby J-Klon, który jest współtwórcą kosmosa, on był mocno przeciwko temu i tam się wiązała mocna dyskusja i ten propozor był bardzo kontrowersyjny, on w finali nie doszedł, teraz wiemy, że kosmos H poszedł w innym kierunku, J-Klon ma swój projekt, Golang, który promuje, czyli ci dostają booster i jeszcze jest jeden booster dla tych, którzy stejkują poza setnym walidatorem, czyli też promujemy decentralizację.
To mi się podoba, to fajnie macie to przemyślane, że przede wszystkim jak ktoś jest zaangażowany w kosmos, też promuje kosmiczną decentralizację, no i stejkuje, to jest myślę, że ciekawa opcja. Mam nadzieję, że dla niektórych widzów coś tam z tego skapnie, ale jak dotknęliśmy tematu tokena, rozumiem, że mówimy o C4E tokenie, Chanko Energy, możecie, nie wiem czy to lepiej Dominik czy Grek, rozwinąć użyteczność. Na początku wspomniałeś Dominik, że ma bardzo dużą użyteczność ten token. To co jest przewidziane dla Chanko Energy token? W ogóle mamy przemyślany flow, też flow w całej tej tokenowi. My oferujemy nasz produkt w dwóch wersjach, przede wszystkim w oparciu o FIATA.
Z FIATA odkupujemy token, ponieważ platforma obsługująca użytkowników energetycznych wykorzystuje sieć blockchainową, czyli jej niezmienność, czyli zabezpieczenie danych i blockchain pobiera opłaty, czyli biorąc pod uwagę, że jesteśmy poseb, to te wszystkie opłaty są tam odpowiednio dzielone według tokenowi. To jest przede wszystkim wejście do naszego flowu. To zmniejsza nam supply na rynku, bo my odkupujemy od rynku tak naprawdę token FIATA. To jest jedna rzecz. Druga rzecz, my używamy sieci do zapisywania wszelkiego rodzaju danych związanych z metrówkami, z kontraktami, z fakturami, czyli wszystkie można powiedzieć ważne dokumenty, ich niezmienność jest zapewniana poprzez blockchain. Dodatkowo stakerzy naszego tokenu mają prawa do niskantów, do upustów na używanie platformy.
To znaczy, jeżeli na przykład, nasz przykładowy Kowarski stwierdzi, że on chce się dołączyć do społeczności energetycznej, to będzie miał jakieś upłaty, ale jeżeli on kupi sobie nasze tokeny, zastejkuje, to będzie miał tylko opłat o procent mniej. Mamy odpowiednią price listę na to. Nie będę tutaj mówił numerów, bo to jest, nie pamiętam po prostu, przepraszam bardzo, to Grzesiek Lepizn. To chodzi o koncepcję po prostu. Wtedy mówimy o koncepcji. To jest, to jest, to dobrze mówisz, czyli tak jakby ten stake for niskant, my to nazywamy tak tą funkcjonalnością w ten sposób.
Kolejna funkcjonalność to jest, bo ten podstawowy moduł, który jest, governance, który jest w kosmosie, on jest ok, jest wystarczający, ale my chcemy zrobić bardziej zaawansowaną funkcjonalność, my to nazywamy governance booster i pójdziemy w takim modelu, jak na przykład vicar w stopi warze. Im dłużej stake'ujesz, zadeklarujesz się, że zamrażasz token na 4 lata, to wtedy zwiększa się voting power i z drugiej strony my mamy też w tokenomie uzgadnioną pulę, która będzie wykorzystywana na większe wynagrodzenia z tego tytułu.
Więc to też jest coś, co pozwoli w pewnym sensie tak jakby zmniejszyć circulating supply, czyli tak mamy wpływ, to co jest wyjątkowe w naszym blockchainie i wiele w blockchain tego nie ma, nie ma inflow, tak jakby nie wpada, nie wpadają pieniądze, nie wpada wartość do ekosystemu, więc u nas tak naprawdę klienci będą płacić, będą płacić albo za poncą fiat, albo stable coins, ewentualnie będą mogli wykorzystać tokeny, które mają, żeby zapłacić za usługę.
Mamy wykorzystanie tokenów i pod spodem mamy dwie funkcjonalności, jedna to jest taka, że część tej opłaty będziemy wykorzystać do odkupu tokenu, żeby dostarczać płynność, żeby zwiększyć płynność, co jest też problemem w wielu projektach, że niby market cap jest duży, płynność jest mała i tak naprawdę, jeżeli ktoś chce sprzedać tokeny, to zaburza cenę dramatycznie i druga fajna funkcjonalność, którą wiem, że wielu inwestorów lubi, to jest, będziemy frakcję opłaty transakcyjnej palić podobnie jak w modelu AIP 1559, więc to jest tak pokrótce opisane, jaką mamy użyteczność tokenów. Fajnie, brzmi to ciekawie.
Rozumiem, że plany na IBC na to, żeby gdzieś tam ten token włączyć do szerszego ekosystemu, tu chyba Greć wspomniałeś, że są, jakieś daty na tomacie? W ogóle to już my zrobiliśmy, bo na testówce to działa, śmialiśmy się, bo tam nasi chłopaki dostawili nam testowe osmozynki, tam tradowaliśmy sobie seafory w stosunku do osmozyn i to fajnie działa. I to mamy już tak jakby rozpykane, jeżeli chodzi o technologię i my chcemy to zrobić w Q1, taki jest plan, żeby na tym się skupić na początku Q1 i na początku chcemy wejść na frontiera i później będziemy aplikować o to, żeby być na main app.
Czyli to jest powiązane też z budowaniem tego bezpieczeństwa, airdropów, to wszystkie rzeczy muszą być zrealizowane po kolei i one mają swój cykl czasowy. Nie da się tego zrobić na zasadzie, wiesz, okej, nie tej. To pewne rzeczy niestety wymagają czasu i też świadomości. Jak najbardziej, znaczy wy najpierw musicie dociągnąć tych walidatorów do tego jakiegoś tam niezbędnego minimum, 45 zdaje się, potem pewnie można robić bezpiecznie i kolejne kroki. Mogę tylko powiedzieć jeszcze o walidatorach, że ostatnio dodajemy dwóch na dzień, więc idzie całkiem dobrze. Właśnie, bo wybranowaliśmy wcześniej i byliście na konferencji Staking Rewards, tak to się nazywa? Tak, super konferencja. I to wam pomogło? Bardzo. Co tam się działo? Decydowanie. Może parę słów z Staking Rewards zanim przejdziemy do Cosmoversy.
Może to wienik ty powiesz, bo ty byłeś na tym pre-evencie dla komitja ATOMA, ja wtedy nie wyrobiłem się. Komunity Cosmosu ogólnie, tak rzecz biorąc, to jest bardzo fajna komunity, bardzo zwarte komunity, dużo z sobą dyskutuję w ogóle o projektach odwołujących na Cosmo SDK, to się mówi, że to są community driven, nie venture capital driven, tylko community driven. To jest naprawdę super, bo tam jest sporo venture capital, ale ludzie, walidatorzy bardzo mocno się angażują w zdrowe działanie tych projektów. I one też nie są, zresztą widać po ATOM 2.
0 po ostatnim głosowaniu, to nie jest tak, że tam działa jakiś imperator, który podejmuje jednoosobowe dyskusje jak w teże, tylko sama komunity broni się przed głupotami, co daje pewną taką dla mnie, daje to bardzo dużą ujawibolność. Ja właśnie przy okazji różnych tam większych konferencji, komunity ATOMA, znaczy też komunity kosmosowe, tych projektów kosmosowych robi takie spotkania, ja miałem okazję tam być.
Dla nas to było bardzo dobry, staking reward, to był super event, bo tak naprawdę przyjechali walidatorzy z różnych ekosystemów, z Solamy, z Ethereum, z Cosmosu, z Nier, i to poligona było też dużo, więc to było fajne, bo tam de facto można było ich wszystkich spotkać, więc jak my budujemy to bezpieczeństwo, to w ciągu jednego dnia spotkaliśmy 50 czy 60 różnych walidatorów i jesteśmy w tym momencie w follow up'ie i to też trochę zajmuje trochę czasu, gdzie dyskutujemy możliwość przyłączenia ich do tego. Ja teraz jadę na kolejną konferencję, jest NBakes w Berlinie, dotabene to chyba Polacy w dużej części organizują, to też jak rozmawialiśmy na staking reward, to tam bardzo dużo ludzi też będzie, więc też podobno bardzo fajna konferencja.
Ja się tutaj pochwalę, bo ten udało nam się przekonać, generalnie postaraliśmy się, ale to nie było takie trudne, dołączył do nas jako walidator chociaż bydanku ER, który jest wydaję się, że znany w Polsce, on bardzo dużo robił bardzo wartościowego kontentu na temat ERA Luna i on się teraz fokusuje głównie na Cosmosie, jest naszym walidatorem. White Waves wczoraj dołączył, to jest też taki projekt, o którym było głośno, oni do nas dołączyli, dyskutujemy na temat zrobienia czegoś fajnego razem, oni mają też taki dosyć ciekawy stak i z nimi dyskutujemy. Friendsów mamy, to jest taki bardzo fajny walidator, bardzo otwarty na komunity, jego liderem jest Jurij, który jest naszym Cosmos ambasadorem, edwizorem, on nam pomaga tutaj w onboardingu, w komunity.
W ogóle jeżeli chodzi o Cosmos, to tam bardzo dużo jest kontent providerów z Niemiec, to jest ewenement, większość z nich to są Niemcy, którzy mieszkają w Lisbonie prawie wszyscy, to też jest taka ciekawostka i bardzo wartościowy kontent ma tam, właśnie ten Frensci, KryptoSito, teraz na przykład z takich dwóch fajnych kształtków z UK, którzy też fajny kontent robią. No to też dzięki temu, że byliśmy w Medellin, mieliśmy tam swoje stanowisko, Dominik miał speech na main stage, my mieliśmy speech na takim też site event razem z Adamem, na temat naszego projektu i to się bardzo dużo fajnych relacji powinno złapać.
No i wiecie, poczuć tak naprawdę o co tam chodzi w tym ekosystemie, bo każdy ekosystem rządzi się swoimi prawami, trzeba wiedzieć kto jest tam bardziej ważny, kto jest mniej ważny. To co Dominik powiedział, że w Cosmosie nie ma jednego, który rule them all, nie ma takiego Vitalika czy Czarca, który po prostu tak jakby co powie, to powie. Wszyscy się słuchają, tutaj jest pełna demokracyzacja. Wszyscy się jarali na ten Atom 2. 0, ale tak naprawdę okazało się, że wiele komponentów jest super, tak naprawdę ICF. To jest rewelacja, jeżeli chodzi o ten shed security, ale tak naprawdę ludziom się nie spodobało podejście do inflacji, bo dlaczego za darmo ICF, czyli Interchain Foundation, może złapać tokeny i później nie wiadomo na co je wykorzysta.
Na przykład Jake Wong, który wiele osób go nie lubi, ale według mnie on robi dobrą robotę, bo on zawsze tak jakby trochę w opozycji stoi, mówi zwiększmy taks, znaczy podatek, tak jakby żeby do trezery wpadały tokeny z podatku, a nie wygenerowane z powietrza. I to dało ludziom do myślenia i tutaj tak naprawdę tworzyła się dyskusja, myślę, że te dwie koncepcje, ten Atom 1, Atom 2. 0, w jakiś sposób zostaną w końcu zmerżowane i to jest bardzo, bardzo fajne. No raczej widzimy, że teraz jest architektura taka, że oni chcą pociąć Atom 2. 0 na kawałki, głosować i dyskutować każdy z tych elementów oddzielnie.
Ja akurat do tej Share Security w oparciu o centralny hub kosmosowy nie do końca mi się to podoba, bardziej mi się podoba koncepcja Sanego, która ma się upierać o Mesh Security, gdzie tak naprawdę wszystkie upchainy będą od siebie zabezpieczać nawzajem, niekoniecznie powinien to być kosmos, ale tam mi się bardzo podobają Atom 2. 0 koncepcje mefowe, no i liquid staking, ten co Horus One bardzo fajnie opisał. To też jest bardzo ważna rzecz. Ja jestem tego fanem, Grzeszek, ja wiem, że ty nie jesteś. A ja w drugą stronę, odwrotnie, bo ja uważam, że mef to jest złotego świata, liquid staking to jest w ogóle bój to trudny. Nie, ja nie uważam, że mef jest złym tego świata.
Ja uważam, że złym tego świata w mefie jest spamowanie sieci i to musi być rozwiązane, ale wrzucanie bardziej opłacanych transakcji, jeżeli ten gaz jest rzeczywiście duży, ale naturalnie duży, to to dlaczego nie? Dlaczego walidatorzy nie mają zarobić tych pieniędzy, wiesz, jeżeli one są na stole, no to oni dają dużą robotę i to jest też pewna inwestycja, no ale nie może być tak, że oni robią sztuczny ruch, bo tutaj już chodzi do tragedii.
Ja uważam, że mef to w ogóle jest odrębne zagadnienie, to moglibyśmy tutaj pójść bardzo szeroko, bo to trzeba byłoby tak jakby w ogóle powiedzieć co to jest i tak dalej, ale tak wracając, to dla mnie na przykład ICS to jest o tyle dobry, że w całym ekosystemie jest kilka chainów, a tak naprawdę Cosmos Hub jest tym rozpoznawalnym i na przykład Circle przyszedł do Cosmos Hub, bo to jest tak jakby ten podstawowy chain, który jest w ekosystemie, oni nie będą rozmawiać z jakimiś sidechainami w pierwszym momencie, a ten mesh security to jest super, bo tak naprawdę tu blockchainy mogą się nawzajem zabezpieczać, więc to jest pros i cons, wiadomo, że możemy. . .
Cosmos to jest osmozis, Cosmos to jest secret, to są tam bardzo duże. . . Cosmos to jest atom. Ale nie, ja mówię o SDK, ja mówię jako o społeczności i prawda jest taka, że są chainy, tak jak osmozisk, bardzo mocno rozbudowane, mające świetną technologię i mające bardzo mocne bezpieczeństwo i oni też wnoszą wartość do ogólnie tych wszystkich upchainów, dając community. Oczywiście C4E na tym etapie nie będzie zabezpieczać Cosmos Hub, bo to jest bez sensu, ale Cosmos Hub, biorąc pod uwagę, że cały ekosystem jest demokratyczny, to robiąc to z Cosmos Hub, to mamy scenariusz z polki do. Zaraz będziemy robić te aukcje na możliwość posiadania lepszego zabezpieczenia. Nawet tutaj z tej dyskusji widać, że losy Atom 2.
0 nie są jeszcze przesądzone i wszystko będzie się ewoluowało. Jedni chcą ICS, a drugi chcą mesh security, więc to jest zapewne też w ogóle ciekawy odcinek, żeby kiedyś na dzień na Draftedysk w Krakowie może stricte o tym przyjść, pogadać, zwłaszcza tutaj wasze. . . To będzie gorąca dyskusja. Z Medellin, a w ogóle jeżeli mogę jeszcze o samej konferencji, co się w Kolumbii odbywało, to był event, który jak dużo osób ściąga, jaka tematyka tam przeważała poza Atom 2. 0 i przyszłością Cosmosu. Być może jakieś trendy były widoczne. Tak. To Medellin było właśnie tak jak te tematy, o których my rozmawiamy, w tym momencie one były bardzo mocno poruszane, bo tam właśnie Sany miał bardzo fajną taką. . .
Powiedział o tym mesh security i on powiedział o. . . wytłumaczył to, nawet nawiązał do NAVO. Sany to jest tam twórca Cosmos. Ja Sany go poznałem w Berlinie właśnie tam, na coś po mainnecie. Wszyscy byli po przebieraniu za widelce, za jakieś pudełka i to bardzo mało poważnie wyglądało. Proszę, jak się ładnie robili. Zobaczcie, że on nadal jest niepoważny. Biorąc ten film, czy widziałeś jego wystąpienie, jak wystąpił w zbroi w plastikowym kasku jakiegoś rycerza. Więc jest no. . . Cosmos to jest troszeczkę mniej B2B-em, tak powiedział, bo tam to jest bardzo mocno hakerska taka społeczność. Oni są rzeczywiście bardzo mocnymi specjalistami, takimi wiesz. . . Bardzo świetni programiści tam się zbierają.
I to widać, są bardzo mocno merytoryczne te dyskusje od strony technicznej. Można się bardzo fajnych rzeczy podowiadywać i społeczność jest bardzo otwarta. Z tymi ludźmi. . . No z każdym z nich można usiąść i porozmawiać tak naprawdę o różnych aspektach. I to jest super. Prawie relacja. No ja mi się nie udało w tym roku dojechać, ale już sobie wpisałem na agendę na 2023, żeby się zjadlić. Koniec. Fajnie, że wy ze swoim projektem tam wystartowaliście. Rozumiem, że była jakaś prezentacja Change for Energy. Nawet widziałem do nich, ciebie na scenie szalałeś. Więc dobry moment na wejście, bo wasz mainnet wystartował od? No od managing. Znaczy wystartowaliśmy dwa dni wcześniej, żeby nie było kwasu.
Ale rzeczywiście spinaliśmy się na to, żeby zrobić na Medellín. Ja też wspomnę, bo to jest ewenement, bo to jest kolejny dowód na to, że to jest jako system community driven. Bo pierwszy Cosmoverse był w Lisbo nie rok wcześniej. My przypadkowo wtedy pojechaliśmy jeszcze w ogóle tak jakby rzutem na taśmę udało nam się bilety kupić. Pojechaliśmy. Wtedy było jakieś 600 osób i on był w ogóle robiony przez właśnie tych content providerów z Cosmosa. I w tym roku oni powtórzyli ten case, że tak naprawdę nie było żadnej jakiejś tam fundacji, agencji, która to robiła. Po prostu to robili właśnie ludzie, organizowali. Na ten event zjechało się 1500 osób. 700. 1700. Tak w CryptoSito mówiło.
Tak, bo tam było chyba sprzedanie 1500 biletów, ale później zaprosili jakiś uniwersytet i generalnie tam było 1700 osób na samym eventzie. Trzy dni naprawdę bardzo intensywne. Słuchajcie, to było mega, mega wymagające, tym bardziej, że dla nas była zmiana czasu. W ogóle sama Kolumbia jest niesamowita. Po prostu inna czasoprzest. Ja nie wiem, bo jak mówimy już o przyszłości, to z perspektywy Cosmosa w tamtym roku była organizowana konferencja w pracy. Dla nas, dla Polaków to jest bardzo rzut beretem przez płot można powiedzieć. To było organizowane w marcu. Ja nie mam potwierdzenia. To jest na zasadzie jeszcze w maju. No to w maju. No to przepraszam. To można sprawdzić w internecie.
W każdym bądź razie z tego, co słyszałem właśnie na Kosmoverse i też mówili na tym z takim reward, że to Rockaway robił. To jest Wechow Kapitol akurat z Czech. No i oni chyba mają robić to znowu. Mam nadzieję, że zrobią, bo tam ta konferencja była naprawdę bardzo fajna. Wszyscy ją chwalili i to wydaje mi się jest taka najbliższa. W zeszłym roku były trzy konferencje kosmosowe. Jedna była właśnie w Pradze, Gateway, druga była w Paryżu i trzecia była właśnie Medellin w Kolumbii. A jeżeli chodzi o kosmowe, to oni mają taką charakterystykę, więc nie wiadomo gdzie będzie w przyszłym roku. Ale podobno ma być bliżej tego, co ja wiem. Nie będę mówić, bo nie wolno mi.
Ale ma być bliżej. To oni mają taką ideę, że oni podróżują po całym globie, bo jakby koncepcją samego tego organizatorów jest to, żeby szerzyć wiedzę o kosmosie. Więc będą w różnych miejscach na świecie. Teraz była Ameryka Południowa. Patrzymy, gdzie teraz będzie podłomować bliżej Europy. A Zia czy Afryka, Bliski Wschód. Generalnie mają ich cele, więc nie śmieje się, że następne będzie na biegunie Polarym, żeby było trudniej dotrzeć. Ale to Medellin to był strasznie długi lot z Polski. Fajnie, że wam się udało dotrzeć, jakieś insight mieć. Ja na pewno przyszłe eventy kosmosowe też będę śledził, a być może też tego Medellina tutaj jeszcze kiedyś wątpowałkujemy. Zaproszę Ciebie, Dominik, Y czy jakoś w podgrupach.
Żeby jeszcze troszeczkę wrócić na chwilę do samego projektu. Jeżeli dobrze pamiętałem 2,5 roku temu idea powstała czy korek gdzieś tam się zrodził. Teraz macie powiedzmy częściowo gotowy produkt, częściowo jeszcze off-chainowy będzie przerabiać. Na jakiejś tam jest drodze, pewnie dosyć zaawansowanej. Ale jaki zespół nad tym pracuje? Już pytam stricte o zespół, bo wiem, że Dominik masz szerszy zespół, 70-osobowy, taki inżynierski, ale stricte na chain for energy. Ile osób pracuje, co to są za ludzie, czy macie jakieś, bo to mi się wydaje też niesamowicie istotne, jakieś insight, wejście w branżę energetyczną, jakieś ekspertów z tego obszaru, na czym to podwaliny stoją w waszego projektu.
Jeżeli chodzi o tej klasy projekt, to mamy, ja może podzielę ten zespół na kilka aspektów, bo to nie są tylko developerzy. Aktualnie mamy pracujących 20 developerów na tym, ale w takim największym pliku to pracowało 40. Mamy taką akurat dobrą sytuację, że, ja już wspominałem o firmie OWA, o firmie OWA mamy 70 developerów, którzy pracują z klientami tutaj z rynku i polskiego, i europejskiego, i bliskiego wschodu. Jeżeli jest zapotrzebowanie na pracę w GATO w danym projekcie, bo jak w każdym innym projekcie to robimy, to my mamy taką grupę inżynierów, którą jesteśmy w stanie po prostu przesuwać między projektami. Ale aktualnie pracuje 20 inżynierów, programistów. Mamy grupę zajmującą się ogólnie produktem.
To są dwie osoby, które jakby, tam produkt energetyczny z perspektywy to jest samo w sobie zagadnienie. To jest coś, co ma na mapę, coś, co wymaga rozmowy z aktorami z tej przestrzeni rynkowej. I to wymaga też szerokiej wiedzy energetycznej, takiego połączenia pomiędzy zespołem deweloperskim i specjalistami energetycznymi. Mamy grupę specjalistów energetycznych. Tam mamy już cztery osoby, które są tam doktorami, pracują na poziomie takiego tak zwanego sea level, czyli to menadżmentów ze spółkach obrotu. I to jest w tym momencie grupa czterech osób. Mamy również zespół takich adwajzorów finansowych, czyli ludzi, którzy są odpowiedzialni za, mają bardzo tam doświadczenie, nie wiem, co my tu możemy powiedzieć tak naprawdę.
Ale pracują w firmach klasy Revolut, na poziomie dyrektorów zarządzających, venture capital. To są zespoły, to są bardzo doświadczeni menadżerowie z firm konsultingowych, jak i z firm finansowych. No i mamy jeszcze adwajzorów, ambasadorów z przestrzeni blockchainowej, tego środowiska krypto. No i nasze skromne trzy osoby, ja, Grzesiek i Paweł Bolecki, który jest CTO, jest takim głównym tutaj technicznym naszym grupą, który prowadzi ten projekt od strony technicznej. Super, bardzo fajnie. Ja tutaj mogę zaanonsować również, że też się w jakiś sposób tutaj Changeful Energy będę zajmował z perspektywy edukacji. Jak to wszystko działa, jakie problemy z branży energetycznej rozwiązuje, nazwijmy sobie takim ambasadorem projektu i będę.
Jest mi niesamowicie przyjemnie dołączyć tutaj do takiego, wydaje mi się, że sensownego zespołu, sensownego produktu. Ja osobiście, wydaje mi się, że bardzo dużo powstaje ciągle jeszcze produktów w krypto, które są takie chwilowe, znaczy wygląda się na jakiś chwilowy hype, niekoniecznie jakiś realny problem rozwiązują. Wydaje mi się, że wy trafiliście na coś ciekawego, tak? Znaczy wydaje mi się, że branża energetyczna wymaga decentralizacji, a akurat ten blockchain tutaj podchodzi jak ulał do tego, no więc jest mi niesamowicie przyjemnie też tutaj dołączyć i coś tam od siebie włożyć w kontekście szerzenia wiadomości o naszym projektu.
Ja tylko chcę dodać, że jeżeli chodzi o współpracę z Andrzejem, to jest, no można powiedzieć, wielki honor i bardzo się cieszymy, że może w nim ponieważ jakby nasz zespół bardzo jest mocny merytorycznie i chcemy współpracować właśnie z takimi osobami jak ty, którzy nam imponują i bardzo jesteśmy wdzięczni, że mamy taką możliwość. No miło mi bardzo. Z Gregiem gdzieś tam, żeśmy różne tematy mieli już z dobry rok albo i dłużej, nie tylko biegowe, ale Grega to jeszcze wciągł tutaj kiedyś na antenę, bo Greg to całą tutaj serię UTMB porozpykiwał, UTMB, TDS, CCC, Lavaredo i co teraz będziesz tam atakował? No teraz na Istrię jadę w kwietniu, to jest w Chorwacji bieg.
Ja mogę tylko to skomentować, że raz uczestniczyłem w waszej dyskusji i jakoś po 20 minutach przestałem was rozumieć, więc ja się już na tamte spotkania nie piśczę. Chyba że rowerem. Ja też chciałbym do swojej strony bardzo podziękować, że uwierzyłeś w naszą koncepcję, w naszą wizję, to co robimy. Ja jestem namiętnym słuchaczem twojej kanału, właśnie tutaj przy dyskusji z kim powinniśmy współpracować.
Właśnie to było zawsze na początku listy, tak jak wspomniałeś jakiś rok temu już gdzieś tam podchodziłem do dyskusji z tobą, ale to musiało się po prostu uleżeć i cieszę się, że teraz tak naprawdę rozpoczęliśmy to, bo jest to najlepszy etap na edukację w różnych obszarach, czyli energetyka, ekosystem kosmos, nasz projekt i chcielibyśmy, żeby polskie komunity też miały możliwość uczestniczenia w tym co robimy, więc dzięki.
Fajnie, dla mnie jest to też odświeżające, żeby sobie na kosmos też wrócić tak bardziej na bieżąco, jeżeli chodzi o indziejną rostę dyskomfortu, bo w sumie był to projekt, pamiętam jeszcze jak tam przeatakowałem ten Berlin, tuż po mojej necie, wszyscy byli super zajarani, a potem ta historia kosmosu gdzieś tak sobie cichła, cichła, bo to nie jest taki projekt super hype'owy, to nie jest projekt, zresztą to jest moim zdaniem jego mocą, to jest projekt budowany przez społeczność, przez entuzjazmów, przez programniczców, ale przez to on się aż tak gdzieś tam na tej hoście nie pokazał. Wydaje mi się, że kosmos może mieć teraz trochę nowe rozdanie, nowe życie, jeżeli chodzi o wszystkie dywagacje tutaj Atom 2.
0 i wszystkie zmiany, które mają gdzieś tam zwięczyć użyteczność całej platformy w uzysku Atomu też, więc platformę też mi się wydaje na cie dopasowaną, z drugiej strony jest cała tutaj scheda po upadku terry, która też w sensie zasila kosmos, część projektów. Fajna asystę dołączył. June szczególnie, tam widać, że June to bierze garściami z terry, przejmuje projekty. Mam wrażenie, że coś fajnego się będzie działo. Może jeszcze na koniec, projekt, któryśmy już przemęczyli przynajmniej na tyle, żeby tutaj zalać widzów nadmiar wiedzy, a ja pewnie jakieś takie rzeczy bardziej detaliczne i z latającymi grafikami z waszego portalu.
Będę starał się omawiać w przyszłości też, ale na koniec może troszeczkę zmieńmy temat, tak jakby to, co się teraz dzieje na rynku, w waszym zdaniem. Zwaliły nam się wszystkie CXY, CIFI, CSUSZ, FTX, fundusze i ogólnie to zaufanie na rynku w ogóle jest bardzo, bardzo takie nadszarpnięte. I interesuje mnie, jak wy to widzicie, czy my z tego w ogóle wyjdziemy, tak? I to ja poważnie powiem, jest moment w beźcie, w którym nawet ja zaczynam wątpić, czy tego wszystkiego ktoś nie uwali odgórnie i czy to jest technologia przyszłości. Ja ciągle wierzę, że jest, ale też myślę, że pod bardzo ważnym okiem regulatorów to wszystko będzie. I wydaje mi się, że będzie trudniej.
I ciekaw jestem, jak się zapatrujecie na to, co się dzieje na rynku pod kątem waszego projektu, który jednak chce zrobić taki disruption, zakłócenie rynku energetycznego, gdzie powstali hegemonii i to nie będzie łatwe, tak mi się wydaje. Chociażby od perspektywy regulacyjnej. Czy nie widzicie tutaj, że krypto nie będzie teraz, czy blokcie nie będzie teraz najlepszym miejscem, żeby się rozwijać w kontekście nowych biznesów? Jak to po prostu strzegasz do mnie? Dobra, to ja może pierwszy. To co się dzieje, to wydaje mi się, to nie jest nic nienaturalnego. I to, że regulatorzy w końcu rzeczywiście będą musieli uregulować blockchain to jest naturalna rzecz.
Widzieliśmy, widzimy to z historii, widzimy to, co się działo na rynkach akcji, właśnie w latach 1906-1907. Widzimy, co się działo tak samo z wszelkiego rodzaju ligami sportowymi, baseballowymi czy futbolowymi. Mamy do czynienia z technologią, która się budowała, była przełomowa i udało jej się zgarnąć bardzo dużą ilość pieniędzy. I wiadomo, że jest jednak to rozwój i ono jest związane z pewnymi ryzykami. Teraz, że to jest nieregulowane, niektórzy ryzyka w tych ryzykach idą po prostu za daleko. To jest plus, minus, będzie to uregulowane, jest to kwestia czasu i z tym trzeba się nadzwyczaić. Czy my uważamy, że z perspektywy naszego disruptive ma to wpływ? Moim zdaniem nie powinno mieć to aż tak negatywnego wpływu.
Weź pod uwagę, że my działamy w ramach prawa, z perspektywy tego realizujemy strategię zarówno Białego Domu, jak i Unii Europejskiej odnośnie z centralizacji rynku energetycznego i naszym celem jest rozwiązanie realnego, fizycznego problemu, który jest spójny. Nie widzę tutaj disruptive na zasadzie zróbmy coś przeciw. Zróbmy to co chcecie, tylko spróbujmy to zrobić bardziej efektywnie. To jest jedna rzecz. Wykorzystajmy to, co jest dobrego w blockchainie, wykorzystajmy te mechanizmy, zróbmy to mądrze przede wszystkim, nie na zasadzie zrobienia. Zresztą zobacz jak jest robiony nasz projekt. My najpierw zrobiliśmy bardzo dużo analiz, bardzo dużo takiego samego produktu, dewelopmentu i tak dalej. I tak naprawdę intensywny marketing, my robimy od roku, Grzesiek? Chyba tak.
Niecały, parę miesięcy. Nawet niecały, dokładnie. Powiedz Dominik o tym, że nasz token jest wymitowany w Szwajcarii, w kantonie ZUG, bo to też jest kwestia, na którą zwróciliśmy bardzo dużą uwagę. Tu mieliśmy konsultacje z wieloma kancelariami z rynku polskiego i też z zagranicy. I tutaj nas namawiali na Dubaj, bo jest łatwiej, szybciej. Był temat Estonii w pewnym momencie, ale tak naprawdę poszliśmy trudniejszą drogą i ją w chwili bardziej kosztowną. Tak jakby token jest wymitowany w Szwajcarii i Szwajcaria jest chociażby tak jakby poza Mika. Teraz wszyscy boją się tej regulacji Mika, która przyjdzie na Unię Europejską, a Szwajcaria jest poza Unią Europejską.
To jest prawo, że regulacje są na dużo wyższym poziomie niż jest to w wielu innych krajach. Brak regulacji dla nas od samego początku był ryzykiem. Jakby Szwajcaria wychodziła na webu analizy, bo rozmawialiśmy naprawdę i zbudowaliśmy to i w Stanach Zjednoczonych i w różnych krajach. Malta była brana pod rąk, Estonia i Polska. Ja szczerze powiedziawszy najbardziej chciałbym mieć to w Polsce, ale niestety nasze prawo polskie ma zbyt dużo znaków zapytania z perspektywy tworzenia tokenu. Ja nie jestem prawnikiem, ja jestem inżynierem, więc pytaliśmy się różnych kancelarii, które się tym zajmują i de facto ze wszystkich analiz wychodziło, nam nikt nie dawał gwarancji i mówił, dobra, tak zrobimy, jesteśmy bezpieczni.
Po prostu nie ma, to jest zbyt skomplikowane. W Szwajcarii natomiast jest zdefiniowane jasne prawo, co można, co nie można. Jest to jako normalne otworzenie zwykłego biznesu. Są regulacje dotyczące KYC, one się komuś podobają, nie podobają, ale takie są i już po prostu się do tego dostosowaliśmy. To jest jasne, czyli jakby regulacje raczej tu są waszym sprzymierzeńcem niż wrogiem, a w takim razie jakie zagrożenie, nie wiem, gdzie miałbyście jakieś takie jedno zagrożenie dla istnienia Chain4Energy wymienić, co to jest takiego, co wam nie daje spać, gdzie są pułapki? Może nie istnienia, tylko tak naprawdę przedłużenia naszej drogi, bo bear market nie pomaga.
Tak naprawdę dyskusje, które mieliśmy pół roku temu z potencjalnymi inwestorami wyglądały zupełnie inaczej niż teraz. Teraz tak naprawdę to jest bardzo trudna dyskusja i droga. Jest jeszcze jeden aspekt, który tak naprawdę dopiero na Staking Rewards sobie uświadomiliśmy, właśnie już w bezpośredniej dyskusji z walidatorami gdzieś tam przy piwie, na after party. No po prostu oni walczą o przeżycie. Wiele tych małych biznesów, które fajnie funkcjonowały w bull marketzie, to teraz walczą o przeżycie, bo oni mają koszt, muszą zapłacić za infrastrukturę. Te tokeny w większości to po 90-95% poszły w dół, nie ma żadnego przychodu i tak naprawdę oni się martwią, czy wytrzymają do kolejnego bull runu, czy nie będą musieli.
W zasadzie oni robią ruchy takie, że w bull runie łatwo wchodzili we wszelkie ryzykowne projekty. Nie było ryzyka. Ten cash flow wynikający z pewnych projektów warantował im przychod i byli bardziej otwarci na ryzyko. W tym momencie jest charakterystyka, że walidatorzy wchodzą w projekty, co nam szczerze powiedziało, przybierając pod uwagę, że tak rośniemy z perspektywy tych walidatorów, pomimo tego złego rynku, to znaczy, że dobrze nas oceniają, ale wywalają po prostu projekty, które są dla nich narysowane tak naprawdę na kartce papieru. Czyli w ten sposób ograniczają sobie koszty. To już nawet nie chodzi o same serwery, ale tak naprawdę chodzi o obsługę ludzką, bo to jest największy koszt.
Ludzie są drodzy w IT, to wszyscy wiemy. I jednak działanie tutaj tych sieci, to jest 24 na 7 z dość wysokim SLA, jak nie działa to już de facto jesteś karany, bo tak wygląda rzeczywistość walidatora. Muszą głosować, muszą uczestniczyć w dyskusji. No tak, tak. No to na pewno walidatorom nie pomaga, ale teraz jeszcze może takie jedno z ostatnich pytań. Jak wy to robicie, że jednak agresywnie wam rośnie ta ilość walidatorów i podróż na dzień, no to rozumiem, że zaraz będzie 45 i uruchamiacie nagrody dla walidatorów. Macie jakieś systemy zachęt? Czy jakby jak to skonstruować? Słuchaj, dziwiłeś się, że zacząłem po angielsku to ci mówić.
My tyle tych spotkań mamy, że my już czasami nie wiemy gdzie jestem. To jest właśnie dla społeczności, bo tutaj też mnie słuchają różne profile osób, jakich są bardziej do kanami zainteresowany technologią, a też techniczną osobę i to z infrastruktury. Czy jak dzisiaj ktoś chciałby być walidatorem u was, to czy ma taką możliwość ciągle jeszcze i jaka jest najlepsza droga, jeżeli taka możliwość jest? Tak, ja mam bardzo fajną ofertę dla walidatorów. To jest tak, że to generalnie z perspektywy Polski to trzeba mieć jakąś tam działalność gospodarczą, jakiś biznes, bo osoba prywatna raczej czegoś takiego nie będzie robić. Technicznie nie jest to skomplikowane, żeby uruchomić walidatora w jednym chainie.
To się robi skomplikowane, jak jesteś walidatorem w wielu chainach, trzeba by zaznaczyć się w tych governanceach, tam tu jest jakiś upgrade, tam jest jakiś upgrade, bo z perspektywy jednego chainu to jest w miarę tak jakby nie ma tam dużo pracy. Nasza oferta polega na tym, że jeżeli ktoś teraz się decyduje, mamy taką ofertę dla dwóch rodzajów walidatorów, bo to też warto powiedzieć, że na dzień dzisiejszy, my jesteśmy na etapie takiego private sale'a, można powiedzieć, że oferujemy dokeny dla walidatorów, dla funduży.
Walidator może być komunitywalidatorem, czyli bez inwestycji, my delegujemy tokeny ze strategic reserve, to jest rozpisane w tokenomii, to jest taka specjalna pula, która przez 3 lat, 2 lata jest zamrożona i później 3 lata westowana, ona jest na przyszły rozwój projektu, żeby można było zaprosić dużych graczy, a w tym momencie możemy dysponować tą pulą i ją oddelegować walidatorom, żeby ich zachęcić do dołączenia do sieci, lub ewentualnie mogą kupić tokeny, zainwestować w projekty i też delegacje dodatkowo otrzymają. Im później ktoś dołącza, tym mniejsza ma tą delegację, to jest taki sposób na zachęcanie do dołączenia jak najwcześniej.
Tutaj też pochwalę się, że mamy na przykład trzech walidatorów z Ukrainy, więc też z tej perspektywy wspieramy tamte biznesy, bardzo fajni ludzie, fajnie się z nimi rozmawia, jeden z tych walidatorów mieszka w Polsce, we Wrocławiu, niestety musiał całą swoją rodzinę po prostu przenieść, więc to są bardzo trudne tematy, więc bardzo fajny relacjus z tym nawiązujemy. Super, fajnie, rozumiem, że jeżeli ktoś faktycznie się takim serwisem prowadzenia węzłów walidacyjnych zajmuje i chciałby, to może gra do Ciebie. . . Tak, zapraszam na naszą stronę, tam jest cifori. io. sv. validators i jest formularz lub poprzez nasze social media, nie skontaktuje się tutaj, nasi ludzie to przekierują i go domnie.
No dobra, to chyba na początek by starczy, wydaje mi się, że i tak tyle tutaj informacji przedstawiliśmy, że miejmy nadzieję, że ktoś nas jeszcze słucha, jak tak to zostawcie komentarz i łap, że dotrzwaliście do końca. Ja pod filmem umieszczę linki do Chain for Energy, temat na dziennikarstwo dyskonfortu na pewno będzie wracał w różnych wymiarach, a moimi gości się mamy dzisiaj byli Dominik Skrobacz, CEO projektu i Greg Sikora, CIO projektu Chain for Energy, pierwszy raz, ale pewnie nie ostatni. Dzięki, super, dziękuję. Napisy stworzone przez społeczność Amara. org.
S K R Y B O T
Skrybot. 2023, Video transcriptions from YouTube
By visiting or using our website, you agree that our website or the websites of our partners may use cookies to store information for the purpose of delivering better, faster, and more secure services, as well as for marketing purposes.